8 november 2024

Superzwaar zwart gat wordt wakker door verorberen van nabije ster

Credit: NASA/Goddard Space Flight Center/Swift

Door het waarnemen van een uitbarsting in radio- en röntgenlicht hebben sterrenkundigen in een sterrenstelsel 3,8 miljard lichtjaar van ons vandaan een superzwaar zwart gat ontdekt dat uit abrupt z’n slapende bestaan werd gerukt doordat een ster iets te dichtbij kwam en in z’n geheel werd opgeslokt. Zoals je in de afbeelding kan zien was het gevolg dat er rondom het zwarte gat – dat met een massa van ruim 8 miljoen zonmassa ongeveer twee keer zo zwaar is als het exemplaar dat zich in het midden van het Melkwegstelsel bevindt – een accretieschijf ontstond, waarin de materie van de uiteengerafelde ster met hoge snelheid om het zwart gat tolde en vanuit de polen aan de rotatieas naar twee kanten straalstromen vol met hoogenergetische deeltjes werden uitgezonden. Het bron van de uitbarsting heet Swift J1644+57, verwijzend naar de satelliet waarmee de röntgenstraling werd waargenomen. De radiostraling van de bron werd waargenomen door een serie radioschotels, die allemaal verspreid over de gehele wereld middels de zogenaamde VLBI-techniek als één reusachtige telescoop samenwerkten. Men denkt dat de straalstromen over twee jaar een lengte van twaalf lichtjaar zullen hebben, iets wat met de hedendaagse instrumenten zichtbaar is. Dát een straalstroom in twee jaar tijd kan groeien tot iets van 12 lichtjaar lengte lijkt tegenstrijdig met de limiet van de lichtsnelheid als hoogst haalbare snelheid, maar het is een fenomeen dat verklaarbaar is door relativistische effecten. Bron:  Max Planck Instituut.

Share

Speak Your Mind

*