29 maart 2024

Jonge sterrenhoop NGC 2100 concurreert met de Tarantulanevel

NGC 2100, een jonge open sterrenhoop in de Grote Magelhaense Wolk. Credit:ESO

Deze frappante opname van de open sterrenhoop NGC 2100 is gemaakt met ESO’s New Technology Telescope (NTT). Deze heldere verzameling sterren is ongeveer 15 miljoen jaar oud en bevindt zich in de Grote Magelhaense Wolk, een nabij buurstelsel van de Melkweg. De sterrenhoop is omringd door gloeiend gas van de dichtbijgelegen Tarantulanevel. Door de nabijheid van de indrukwekkende Tarantulanevel en de kolossale sterrenhoop RMC 136 zien waarnemers NGC 2100 vaak over het hoofd. Het gloeiende gas van de Tarantulanevel probeert ook op deze foto alle aandacht naar zich toe te trekken – de kleurrijke gebieden liggen aan de rand van deze nevel. Deze nieuwe foto kwam tot stand door met het EMMI-instrument van de NTT van de ESO-sterrenwacht op La Silla (Chili) opnamen te maken door verschillende kleurfilters. De sterren zijn in hun natuurlijke kleuren afgebeeld; het licht van gloeiende, geïoniseerde waterstof (hier rood gekleurd) en zuurstof (blauw) is daaroverheen gelegd. De kleuren die de nevel vertoont zijn afhankelijk van de temperaturen van de sterren die het gas doen oplichten. De hete, jonge sterren van de Tarantulanevel, die tot de sterrenhoop RMC 136 behoren, bevinden zich rechtsboven deze foto en zijn krachtig genoeg om zuurstof aan het gloeien te brengen, wat in de blauwe flarden op deze foto resulteert. De rode gloed onder NGC 2100 wijst erop dat ofwel de buitenste begrenzing van de invloedssfeer van de hete sterren van RMC 136 is bereikt, of dat dit gebied wordt gedomineerd door koelere, oudere sterren, die alleen waterstof tot gloeien kunnen brengen. De sterren waaruit NGC 2100 bestaat zijn ouder en minder energetisch, en veroorzaken weinig of geen nevelgloed. Sterrenhopen zijn groepen sterren die ongeveer gelijktijdig zijn geboren uit één en dezelfde wolk van gas en stof. De sterren met de meeste massa ontstaan doorgaans in het centrum van de sterrenhoop, de lichtere sterren meer naar buiten. In combinatie met de hogere sterdichtheid in het centrumgebied leidt dat ertoe dat de kern van de sterrenhoop helderder is dan de buitendelen. NGC 2100 is een open sterrenhoop, wat wil zeggen dat zijn sterren relatief los gebonden zijn door de zwaartekracht. Zulke sterrenhopen hebben een levensduur van enkele tientallen tot honderden miljoenen jaren: door zwaartekrachtsinteracties met andere objecten verspreiden hun sterren zich uiteindelijk. Bolvormige sterrenhopen, die er op het eerste gezicht ongeveer net zo uitzien, bevatten veel meer oude sterren en zijn veel sterker gebonden. Daardoor hebben deze een veel langere levensduur: veel bolvormige sterrenhopen zijn bijna zo oud als het heelal zelf. Dus hoewel NGC 2100 ouder is dan zijn buren in de Grote Magelhaense Wolk, is hij naar kosmische maatstaven nog piepjong. De gegevens voor de foto van deze ondergewaardeerde jonge sterrenhoop werden voor de ESO-fotowedstrijd Hidden Treasures in 2010 uit de ESO-archieven opgedoken door deelnemer David Roma. Bron: ESA.

Share

Speak Your Mind

*