28 maart 2024

Electromagnetische kracht varieert wellicht in het heelal

Voorbeeld van een spectrum van een ver verwijderde quasar. Credits: Quasar spectrum: Michael Murphy, Swinburne University of Technology;  Hubble Ultra Deep Field: NASA, ESA, S. Beckwith (STScI) and the HUDF Team.

Van de natuurconstanten wordt verondersteld dat ze – zoals de naam al doet vermoeden – constant zijn, dus altijd en overal in het heelal onveranderlijk. De lichtsnelheid c zou dus hier op aarde 299 792 458 m/s zijn, maar ook in een ver verwijderd sterrenstelsel en ook lang lang geleden. En toch heeft een team van Engelse en Australische onderzoekers aanwijzingen gevonden dat één natuurconstante wellicht varieert: het gaat om α, de fijn-structuurconstante, welke de sterkte van de electromagnetische wisselwerking bepaalt, één van de vier natuurkrachten. Er was eerder al een vermoeden dat deze constante helemaal niet zo constant is, een vermoeden dat gebaseerd was op onderzoek aan het licht van de quasars – actieve sterrenstelsels met een superzwaar zwart gat in hun kern – dat onderweg naar aarde deels wordt geabsorbeerd door tussenliggende gaswolken, hetgeen leidt tot donkere absorptielijnen in het spectrum. Onderzoek aan die lijnen geeft de onderzoekers een indruk van de sterkte van de electromagnetische kracht in die quasars. Het aantal onderzochte quasars heeft men verdubbeld, van 150 naar 300 waargenomen quasars, en daaruit werd bevestigd wat men eerder al vermoedde:  de metingen gedaan met de Keck-telescopen op Hawaï geven aan dat α vroeger een fractie kleiner was, terwijl de metingen gedaan met de VLT in Chili zeggen dat α juist groter was! In de richting waarheen de VLT kijkt is de electromagnetische kracht dus een fractie groter dan waarheen Keck kijkt. Bij Keck kijken ze naar de noordelijke sterrenhemel en bij VLT naar de zuidelijke hemel, dus de conclusie ligt voor de hand dat er niet alleen sprake is van een variatie van α in tijd maar óók in ruimte. De variabiliteit van α is koren op de molen van sommige Theorieën van Alles, die voorspellen dat in andere gedeelten van dit heelal – of zelfs in andere heelallen – andere natuurconstanten mogelijk zijn. Meer info over de waarnemingen aan de 300 quasars zijn te vinden in dit wetenschappelijke artikel. Bron: Swinburne Universiteit.

 

Share

Speak Your Mind

*