Eerste exoplaneten ter grootte van de Aarde ontdekt: Kepler-20e en -f

credit: NASA/Ames/JPL-Caltech

De NASA heeft vandaag op een persconferentie bekendgemaakt dat een team sterrenkundigen onder leiding van Francois Fressin (Harvard-Smithsonian Center for Astrophysics) met behulp van de Kepler ruimtetelescoop twee exoplaneten heeft ontdekt die de grootte van de aarde hebben: Kepler-20e en -20f. Kepler-20e is met een middellijn van 0,87 keer die van de aarde de allereerste exoplaneet die kleiner dan de aarde is en is zelfs kleiner dan de planeet Venus, collega exoplaneet Kepler-20f is met 1,03 aardse diameters vergelijkbaar met de aarde. De planeten draaien om de op onze zon lijkende ster Kepler-20, spectraaltype G, zo’n 950 lichtjaar van ons vandaan in het sterrenbeeld Lier. In 6,1 dag draait Kepler-20e om Kepler-20 heen en je begrijpt dat het door die korte afstand slecht vertoeven is op de planeet: het is er ongeveer 760 °C, dus water en leven zullen er niet voorkomen. Kepler-20f doet er 19,1 dag over en diens temperatuur is iets gerieflijker: zo’n 430 °C. Kepler-20e staat 7,6 miljoen km van z’n centrale ster, Kepler-20f 16,6 miljoen km. Er draaien nog drie andere planeten om Kepler-20 heen – Kepler-20b, -20c en -20d ^[1]Kepler-20b, c en d hebben diameters van 24.000, 40.000 resp. 35.000 km, kleiner dan Uranus en Neptunus, hun massa is 8,7, 16,1 resp. 20 keer de massa van de aarde. – waarvan er eentje (‘b’) zelfs nog dichterbij de ster staat dan Kepler-20e, eentje (‘c’) tussen -e en -f in en een (‘d’) tenslotte verder weg. Het vreemde van de planeten van het Kepler-20 systeem is dat ze elkaar afwisselen in massa in relatie tot hun afstand tot de ster Kepler-20. Alle vijf exoplaneten staan dichterbij de ster dan Mercurius tot de zon staat en in dat opzicht lijkt het Kepler-20 systeem op het Kepler-11 systeem, waar zich maar liefst zes exoplaneten bevinden. De exoplaneten in meervoudige planeetsystemen krijgen allemaal een letter, waarbij de ster zelf de letter ‘a’ toebedeeld krijgt. De planeten om Kepler-20a werden door Kepler ontdekt met behulp van de transitiemethode, waarbij men continue de lichtkracht van de ster in de gaten houdt, wachtend tot er een dipje ontstaat door de ‘verduistering’ van planeten die vanaf de aarde gezien voor de ster langs gaan. Worden er meerdere dipjes waargenomen dan kan men daaruit het bestaan van meerdere planeten afleiden. Sinds 2009 houdt Kepler op die manier 156.543 sterren in de noordelijke sterrenbeelden Zwaan, Lier en Draak in de gaten en met succes. De vergelijking tussen Kepler-20e en -f en de aarde zie je mooi op een rijtje in onderstaande infografiek:

Credit: Karl Tate/Space.com

Hieronder een impressie van Kepler-20e.

credit: NASA/Ames/JPL-Caltech

Met de video hieronder krijg je een indruk van het gehele Kepler-20 systeem.

Bron: NASA + Space.com. Lof ook voor Govert Schilling, want die wist het nieuws gisteren al via Twitter aan te kondigen!

Gerelateerde Astroblogs:

NASA heeft mogelijk een verklaring gevonden voor het gat tussen super-Aardes en sub-Neptunussen Puinwolk van twee botsende ijsplaneten dimt licht moederster Webb heeft de kleinste vrij rondzwervende bruine dwerg ontdekt