29 maart 2024

ESA brengt Adelaarsnevel (‘Pillars of Creation’) opnieuw in beeld

Credit: far-infrared: ESA/Herschel/PACS/SPIRE/Hill, Motte, HOBYS Key Programme Consortium; X-ray: ESA/XMM-Newton/EPIC/XMM-Newton-SOC/Boulanger

In 1995 bracht de Hubble ruimtetelescoop ze al in beeld: de beroemde ‘Pillars of Creation”, de langgerekte waterstofwolken in de Adelaarsnevel (M16), een grote emissienevel in het sterrenbeeld Slang, gelegen rondom de jonge, open sterrenhoop NGC 6611. De foto die Hubble van die kosmische Pilaren der Schepping wist te maken wordt beschouwd als één van de mooiste astrofoto’s uit de 20e eeuw. De ESA heeft het gedurfd de Adelaarsnevel opnieuw te fotograferen en wel door twee van z’n satellieten in de ruimte, de infraroodsatelliet Herschel en de röntgensatelliet XMM-Newton. Verborgen in die pilaren zitten zogenaamde evaporating gaseous globules of op z’n Engels afgekort EGG’s. donkere stofwolken waarin zich piepjonge, massieve sterren bevinden. Hubble kon die EGG’s niet zien, maar Herschel is met z’n infrarood-ogen in staat door dat stof heen te kijken. En XMM-Newton is vervolgens weer in staat om het röntgenlicht te zien dat afkomstig is van de sterren die de pilaren geschapen hebben. Op basis van vele waarnemingen hebben sterrenkundigen het vermoeden dat 6000 jaar geleden één van de sterren van de 75 lichtjaar grote Adelaarsnevel als een supernova moet zijn ontploft. De afstand van de nevel tot de aarde is zo’n 7000 lichtjaar en licht van die supernova heeft ons nog niet bereikt. Al dat wel het geval is zal dat direct het einde betekenen van de Pillars of Creation, want die gaswolken zullen door de schokgolf van die supernova weggevaagd worden. Hieronder een compilatie van de vele waarnemingen met diverse instrumenten, die aan de Adelaarsnevel zijn gedaan.

Credit: far-infrared: ESA/Herschel/PACS/SPIRE/Hill, Motte, HOBYS Key Programme Consortium; ESA/XMM-Newton/EPIC/XMM-Newton-SOC/Boulanger; optical: MPG/ESO;near-infrared: VLT/ISAAC/McCaughrean & Andersen/AIP/ESO; mid-infrared: ESA/ISO/Pilbratt et al.

Bron: ESA.

Share

Speak Your Mind

*