De Helixnevel, gefotografeerd met ESO’s Visible and Infrared Survey Telescope for Astronomy (VISTA). Credit:ESO/VISTA/J. Emerson. Acknowledgment: Cambridge Astronomical Survey Unit
Met de VISTA-telescoop van de ESO-sterrenwacht op Paranal, Chili, is een prachtige nieuwe opname van de Helixnevel gemaakt. De foto, gemaakt in het infrarood, toont slierten van koud gas die op zichtbare golflengten niet te zien zijn. Ook opvallend is de rijke achtergrond van sterren en sterrenstelsels. De Helixnevel is een van de meest nabije en meest opvallende voorbeelden van een planetaire nevel [1]Planetaire nevels hebben niets met planeten te maken. Hun verwarrende benaming hebben zij te danken aan het feit dat veel van hen zich als schijfjes vertonen die qua uiterlijk aan de buitenste … Lees verder . Hij staat in het sterrenbeeld Aquarius (Waterman) en is ongeveer 700 lichtjaar van de aarde verwijderd. Dit vreemde object is ontstaan toen een zonachtige ster het eindstadium van zijn bestaan bereikte. Daarbij stootte de ster zijn buitenste gaslagen af, wat de vorming van de nevel tot gevolg had. De ster zelf, die zichtbaar is als het kleine blauwe stipje in het midden van de foto, is bezig om tot een witte dwerg te evolueren. De eigenlijke nevel is een complex object bestaande uit stof, geïoniseerd materiaal en moleculair gas dat een schitterend bloemvormig patroon heeft aangenomen en onder invloed van de intense, ultraviolette gloed van de centrale hete ster tot gloeien wordt gebracht. De hoofdring van de Helix is ongeveer twee lichtjaar groot – ruwweg de helft van de afstand tussen de zon en de eerstvolgende ster. Het materiaal van de nevel strekt zich echter tot zeker vier lichthaar van de ster uit. Dat is op deze infraroodopname goed te zien: tot aan de randen van de foto zijn ijle flarden van rood moleculair gas waarneembaar.
Op zichtbare golflengten is dit ijle gas moeilijk te zien, maar VISTA’s speciale detectors, die zeer gevoelig zijn voor infrarood licht, kunnen de gloed gemakkelijk vastleggen. De 4,1-meter telescoop is eveneens in staat om een indrukwekkende verzameling van achtergrondsterren en -stelsels te detecteren. Dankzij de scherpe blik van ESO’s VISTA-telescoop is ook de fijne structuur in de ringen van de nevel zichtbaar. Het infrarood laat de verdeling van het koele moleculaire gas goed zien. Het materiaal is samengeklonterd tot filamenten die straalsgewijs vanuit het centrum komen, wat het geheel een vuurwerkachtig karakter geeft. Hoewel ze vrij iel lijken, zijn deze komeetachtige strengen van moleculaire waterstof ongeveer zo groot als ons zonnestelsel. De daarin aanwezige moleculen kunnen de energierijke straling die de stervende ster uitzendt zo goed weerstaan, omdat ze zijn samengeklonterd tot een soort knopen die op hun beurt worden afgeschermd door het stof en gas dat op zichtbare golflengten waarneembaar is. Hoe deze ‘knopen’ zijn ontstaan, is nog onduidelijk. Bron: ESO.
Voetnoten
| ↑1 | Planetaire nevels hebben niets met planeten te maken. Hun verwarrende benaming hebben zij te danken aan het feit dat veel van hen zich als schijfjes vertonen die qua uiterlijk aan de buitenste planeten van ons zonnestelsel (Uranus en Neptunus) doen denken. De Helixnevel, die ook de catalogusaanduiding NGC 7293 draagt, is een buitenbeentje, omdat hij zich in het beeldveld van een kleine telescoop als een groot, lichtzwak object vertoont.. |
|---|
Gerelateerde Astroblogs:
Massieve Ster SN 2023ixf spuwt massa van ongeveer één zon uit vlak voordat hij in een supernova explodeert
AzTECC71 ‘spookachtig’ sterrenstelsel doemt op uit het vroegste heelal
Team onafhankelijk onderzoekers presenteert analyse vliegbewegingen UAP’s van de Amerikaanse marine op luchtvaartconferenties AIAA
Speak Your Mind