28 maart 2024

Variatie in duinenvelden op Titan verklaard door hoogte en breedtegraad

Duinen op Titan (links) en in Saoedi-Arabië (rechts). Credit: NASA/JPL–Caltech/ASI/ESA and USGS/ESA

Op Titan, de grootste maan van Saturnus, komen uitgebreide duinenvelden voor. Maar liefst 13% van het oppervlak van de maan is bedekt met duinen, zich uitstrekkend over een gebied ter grootte van Canada, da’s zo’n 10 miljoen vierkante km. Hoewel de duinen op Titan qua vorm overeenkomen met soortgelijke duinen op aarde in Namibië en Saoedi-Arabië, zijn ze qua afmetingen veel groter. Gemiddeld zijn ze 1 á 2 km breed, 100 km lang en wel 100 meter hoog. Gebruikmakend van de radargegevens van de sonde Cassini,  die al een paar jaar om Saturnus draait, heeft Alice Le Gall (o.a. LATMOS-UVSQ, Parijs) ontdekt waardoor de variatie in de duinen op Titan ontstaat: door de hoogte en door de breedtegraad. De duinen komen vooral voor in de laaglanden op Titan en in de equatoriale zone, in een strook tussen 30°Z  en 30°N. Op het noordelijk halfrond blijken de duinen ook smaller te zijn en staan ze verder van elkaar af, hetgeen vermoedelijk komt door de elliptische baan van Saturnus om de zon. De geringde planeet doet zo’n 30 jaar over één omwenteling en in de seizoenen, die ieder zo’n zeven jaar duren, krijgt de zuidelijke helft van Titan iets meer zonnewarmte dan de noordelijke helft. De duinen op Titan bestaan niet zoals op aarde uit silicaten, maar uit vaste korrels hydrokoolstof, die neerdwarrelen uit de atmosfeer. Op het noordelijk halfrond zijn de omstandigheden vochtiger en daarom zijn die korrels er zwaarder, zodat de duinen minder kans hebben om er uit te breiden. Op de afbeelding linksboven zie je links twee door Cassini waargenomen duinen op Titan, Belet en Fensal genaamd, rechts vergelijkbare duinen op aarde, beiden in het gebied Rub Al Khali in Saudi Arabië. Bron: ESA.

Share

Speak Your Mind

*