28 maart 2024

Aarde bestookt met raadselachtige kosmische straling in het jaar 774

Radioactief koolstof 14C. credit: Fusa Miyake, Kentaro Nagaya, Kimiaki Masuda & Toshio Nakamura, 2012

Onderzoek van een groep Japanse onderzoekers onder leiding van Fusa Miyake (Nagoya Universiteit) heeft laten zien dat de aarde in het jaar 774 te maken kreeg met een extreem snelle en sterke toename van de kosmische straling uit het heelal. Zij keken naar de jaarringen van twee Japanse cederbomen uit de periode tussen 757 en 820 en ze maten daarin de hoeveelheid radioactieve koolstof – 14C, de koolstof die hoog in de atmosfeer ontstaat onder invloed van deeltjes van kosmische straling, meest protonen, die in botsing komen met deeltjes van de atmosfeer. De metingen laten een toename van 1,2% van het 14C gehalte zien tussen 774 en 775, waarna in de daarop volgende 15 jaren een geleidelijke afname volgt (zie afbeelding). Die toename van 1,2% is twintig keer hoger dan wat verwacht wordt op grond van de zonne-modulatie, de invloed die de zon middels haar activiteit heeft op de hoeveelheid kosmische straling die de aarde bereikt. De vraag is natuurlijk wat de toename van de kosmische straling heeft veroorzaakt. Er worden Miyake et al twee suggesties gegeven, maar tegelijk noemen ze redenen waarom ze eigenlijk niet kunnen: het zou een nabije supernova kunnen zijn geweest, maar daar zouden we toch zeker een restant van moeten hebben ontdekt. Het zou ook een super-zonnevlam kunnen zijn geweest, maar men heeft ook een toename van de hoeveelheid beryllium-10 gemeten en dat laatste strookt weer niet met zo’n supervlam. Ook zou de zon op theoretische gronden te oud zijn voor dergelijke vlammen. Blijft er nog één – derde – suggestie over, waar Ethan Siegel (van Starts with a Bang) mee aankomt: wellicht is het een uitbarsting van een nabij zwart gat, misschien het zwarte gat in het centrum van de Melkweg:

credit: NASA / Goddard Space Flight Center.

Bron: Starts with a Bang + NRC-Handelsblad, 9 juni 2012.

Share

Speak Your Mind

*