Stephan’s quintet, een ternauwernood geslaagde “blind date”….

Tja…..wellicht een titel die toch om enige uitleg vraagt. Het is dus het  afgelopen weekend behoorlijk (understatement of the year, baby…!!!)….eh… mooi weer geweest en dat betekent natuurlijk  “dat de sterren onweerstaan aan het firmament naar uw nedrig astro-correspondent hebben staan lonken”…….Maar ja….Aardse beslommeringen wisten telkenmale een evenutele trip Biesboswaarts meedogenloos gelijk een supernova naar “de andere wereld te helpen”.Vrijdagavond, nota bene helderste van de afgelopen drie nachten, lag ik om negen uur bijkans levensloos uitgevloerd op de bank na een dagje heftig “coma-sleutelen” (uitgebreide voorrem-revisie) aan het heilige Grijze (1969) 18 pk 2CV’tje, zaterdag heb ik een hele middag in de brandende zon bij onze oude volkstuinclub (mijn wederhelft had daar een tijdje geleden een..eh..volkstuin uiteraard en ik een sterrenwachtje) de open dag opgeluisterd door, gewapend met 11 cm newton in “sun-mode”, uitnemend genoegelijk tekst en uitleg te geven over de zon, haar fraaien vlekken en de  vele geneugten van mijn nachtelijke avonturen in het land der sterren, maar ja…..aangezien ik ooit met knalrood haar op deze fraaien Aardkloot ben gedropt is mijn “zon-bestendigheid” nou niet echt geweldig te noemen en dus ben ik ook deze avond versleten en  ganz “sterrenlust-loos” weer op de bank ge-eindigd. Dan moest het zondagavond maar gebeuren…enne….heel de dag braaf koest gehouden, astrospullen alvast in de auto gepropt, helemaal vol energie klaar voor “the big push”…..ofwel geen vuiltje aan de lucht…nou ja, behalve dan een des avonds “out of the blue” opzettende wolkenband..aarrrgghhhhhh. Hoewel ik voor de vorm toch nog even een zogenaamd “zullen we wel of zullen we niet-babbeltje” met astro-collega Wim heb gehad stond het voor mij eigenlijk al helemaal vast…..deze avond moest en zou ik, kosten wat het kost, dat ranzig leuke Stephan’s quintet uit de lucht plukken. Enne…omdat er dus…eh…laten we het maar omschrijven met de kreet….”enige meteoroligische druk” op de ketel stond ben ik dus vervolgens om 21.30  uur als een (heel voorzichtige) dolle de Biesbos ingesjeesd, heb in no time mijn hele astrofotografische circus opgebouwd en ben vervolgens meer op goed geluk, deze keer dus ZONDER  mijn gebruikelijke uitgebreide checks ende controles, meteen aan het fotograferen geslagen……..die dreigende wolkenband lag tenslotte al astronomisch zeer angstaanjagend aan de westelijke hemel op uw nedrig astro-scribent te loeren. Op zo’n moment loont het dus om dit soort expeditie’s altijd consequent volgens een strak gediciplineerd vast draaiboek uit te voeren enne kon ik na dertig minuten (10 x 3 m) tot mijn grote vreugde constateren dat het Stephan’s quintet er redelijkerwijze netjes genoeg op stond…EN…als een aangename toevallig extra’tje was ook nog NGC 7331 zichtbaar, zij het dan op het randje, maar toch……minder dan vijf minten na m’n laatste opnametje was het sterrenbeeld Pegasus verdwenen achter die bewuste vermaledijde wolkenband..poeh, missie geslaagd…OK, op het nippertje, maar de valiumpot tegen de geestelijke zeer jeukende aandoening “AMC”….astronomisch meteorologisch chagrijn…kon dichtblijven!!! Na het nemen van de benodigde darkframes kon er met een tevreden gevoel weer worden afgebroken en naar huis gereden worden. Het Stephan’s quintet is het allereerst ondekte voorbeeld van zogenaamde “botsende C.Q. interacterende melkwegstelsels”. De ontdekker ene Edward Stephan kwam dit groepje van vijf melkwegstelsels in 1877  toevallig tegen tijdens een waarneemsessie op de sterrenwacht van Marseilles.  Als je zou inzoomen op het stephan’s quintet, wat ik deze keer om estetische redenen (wil graag het totaalplaatje met NGC 7331 behouden) niet gedaan heb, dan zie je dat van de vijf dicht bij elkaar staande melkwegstelsels…..de helderste, NGC 7320, is een voorgrondstelsel op 49 miljoen lichtjaar afstand…..er vier, oorspronkelijk fraaie weelderige spiraalstelsels, met elkaar in een “dodelijke kosmische dans compleet met uit elkaar gereten spiraalarmen” zijn verwikkeld om uiteindelijk samen te smelten tot één groot (saai??) elliptisch stelsel gelegen op een gemiddelde afstand van zo’n dikke 280 miljoen lichtjaar. Wat hier met deze “Hickson compact group 92”  nu al aan de gang is zal over zo’n 2 tot 3 miljard jaar ook gebeuren met “ons” melkwegstelsel en de Andromedanevel (M31). Afijn…..mijn “blind speed date” met Stephan’s quintet is in elk geval niet uitgedraaid op een typisch gevalletje van “een kosmisch blauwtje lopen” en bij het aanschouwen van het uiteindelijke fotografische resultaat krijg ik best wel een beetje “een roze wolk-gevoel”..enne da’s nou net de enige wolkensoort die ik astronomisch bezien wel kan “hoegen”!!!