28 maart 2024

Hubble ziet gloeiend gas en donker stof in prachtig spiraalstelsel

Gloeiend gas en donker stof in het spiraalstelsel NGC 4634. Credit: ESA/Hubble & NASA.

De Hubble-ruimtetelscoop heeft een scherpe foto gemaakt van NGC 4634, een spiraalvormig melkwegstelsel waar wij, vanaf de aarde gezien, precies van opzij tegenaan kijken. De schijf van het stelsel is lichtjes verstoord als gevolg van interacties met een naburig sterrenstelsel. Op de foto zijn de duidelijk gedefinieerde stofbanden goed te zien, evenals de vele heldere nevels. NGC 4634 staat op een afstand van 70 miljoen lichtjaar, in de richting van het sterrenbeeld Coma Berenices (Hoofdhaar), en maakt deel uit van een tweetal interacterende sterrenstelsels. Het buurstelsel, NGC 4633, bevindt zich rechtsboven NGC 4634, maar valt net buiten het frame van deze foto. Ondanks het feit dat NGC 4633 niet zichtbaar is op de foto, zijn de effecten die het stelsel uitoefent op zijn buur wel degelijk zichtbaar – althans voor mensen die weten waar ze op moeten letten. Zwaartekrachtinteracties trekken de mooigevormde spiraalarmen uit fatsoen, en dit effect wordt steeds sterker naarmate de stelsels elkaar dichter naderen. Daarnaast worden de gaswolken in het stelsel ook verstoord, hetgeen resulteert in periodes van zeer actieve stervorming. Hoewel het spiraalpatroon van het stelsel niet direct zichtbaar is (aangezien we precies tegen de zijkant aankijken), is wel te zien dat de schijfvorm lichtjes vervormd is. Bovendien is er duidelijk bewijs voor actieve stervorming. Over de gehele lengte van het stelsel zijn namelijk heldere, paarse nevels te zien. Deze zijn vergelijkbaar met de Orion-nevel in onze Melkweg, en markeren de plaats waar momenteel sterren geboren worden. De krachtige straling van deze sterren zorgen ervoor dat het omringende gas gaat oplichten. Het grote aantal van dit soort nevels in NGC 4634 vormen een duidelijk aanwijzing voor zwaartekrachtinteracties. De donkere, draadvormige structuren bestaan uit koud interstellair stof, die een deel van het achterliggende sterrenlicht blokkeren. Bron: NASA.

Share

Speak Your Mind

*