28 maart 2024

Parallax-effect waargenomen bij Venustransitie van 6 juni 2012

Het parallax-efect bij de Venustransitie van 6 juni 2012. Credit: Pérez Ayúcar/Breitfellner

Weten jullie het nog, die Venustransitie van 6 juni 2012, die zeldzame en langverwachte gebeurtenis, waar we in Nederland en België uiteindelijk niets van konden zien vanwege bewolking, behalve wat gelukkigen in het hoge noorden? Die is elders in de wereld wel waargenomen en twee waarnemers hebben iets bijzonders gedaan. Ze hebben namelijk met die transitie, waarbij de Venusschijf gezien vanaf de aarde over het zonsoppervlak bewoog, het zogenaamde parallax-effect waargenomen. Parallax is het verschijnsel dat de schijnbare positie van een voorwerp ten opzichte van een ander voorwerp en/of de achtergrond varieert als men het vanuit verschillende posities bekijkt. Voorwerpen die dichterbij liggen, lijken door de verandering van kijkrichting veel meer mee te verschuiven dan dingen die verder weg liggen. Dit heeft bijvoorbeeld tot gevolg dat als men uit een trein of auto opzij kijkt, ver verwijderde objecten mee lijken te bewegen. De Venustransitie (of -overgang) werd waargenomen vanuit Spitsbergen, de eilandengroep in de Noordelijke IJszee, waar ooit wat Nederlandse ontdekkingsreizigers verdwaald raakten, en Canberra in Australië. De 11.600 km afstand die tussen die twee locaties zit was voldoende om een parallax-effect bij Venus te zien. Het Venusschijfje was vanuit Canberra iets noordelijker op de zon te zien dan vanuit Spitsbergen bekeken. In 1760 wist men dat effect ook al waar te nemen bij de toenmalige transitie van Venus en aan de hand van die waarnemingen wist men de afstand tussen aarde en zon te bepalen. Deze afstandsbepaling noemen ze ook wel de parallaxmethode, meestal toegepast bij nabije sterren. Meet op een bepaald  moment de positie van een ster t.o.v. achtergrondsterren en doe hetzelfde een half jaar later, als de aarde door z’n baan om de aarde 300 miljoen km verderop staat. Ook dat levert een zichtbare parallax op, waaruit men de afstand tot die ster kan berekenen. De pakweg 5000 foto’s die gemaakt zijn van de Venustransitie in Spitsbergen en Canberra heeft men bovenop elkaar gelegd en tot een 40 seconde durende video gecomprimeerd:

Transit of Venus 2012 from Svalbard and Canberra from Lightcurve Films on Vimeo.

Bron: Universe Today..

Share

Comments

  1. Leuke film, maar jammer dat de opnamen niet gesynchroniseerd zijn. Nu lijkt het net alsof Venus af en toe op eens sneller ging….

  2. Het valt kennelijk niet mee 5000 foto’s tot één gesynchroniseerd filmpje te plakken.

Laat een antwoord achter aan Adrianus V Reactie annuleren

*