28 maart 2024

Heldere supernova uit 1006 vermoedelijk gevolg van botsende witte dwergen

Het restant van SN 1006, waargenomen met de Hubble ruimtetelescoop. Credit: ESA/NASA

Op 30 april of 1 mei 1006, duizend jaar geleden dus, verscheen in het sterrenbeeld Lupus (Wolf) de helderste supernova uit de tijd van de beschreven geschiedenis. Beschrijvingen ervan zijn teruggevonden in Zwitserse, Iraakse, Chinese, Japanse en Egyptische kronieken [1]Zo is er de beschrijving van de Egyptische astroloog Ali bin Ridwan, die in zijn commentaar op Ptolemeus’ Tetrabiblos schreef dat er een object verscheen dat 2,5 tot 3 keer zo groot was als … Lees verder. Sterrenkundigen van de Universiteit van Barcelona denken dat deze supernova van type Ia moet zijn geweest en dat twee botsende witte dwergen de oorzaak waren. De supernova van 1006 – kortweg SN 1006 genoemd – vond 7000 lichtjaar van de aarde plaats en onderzoek van de omgeving van waar de explosie plaatsvond laat zien dat een gewone stellaire begeleider van een witte dwerg moet worden uitgesloten. Een ster die bij de witte dwerg stond zou in die omgeving sporen hebben nagelaten (apart van het supernova-restant, dat je in de afbeelding hiernaast ziet), maar die zijn niet gevonden. Twee botsende witte dwergen die samen zwaarder worden dan de kritische massa van 1,44 zonmassa – de beroemde Limiet van Chandrasekhar – zouden de supernova van 1006 beter verklaren. Die verklaring sluit goed aan bij recente studies, die uitwijzen dat type Ia supernova maar twee oorzaken kunnen hebben, namelijk een witte dwerg die een thermonucleaire explosie ondergaat door massatoevoer van een gewone ster of door de botsing met een andere witte dwerg. Bron: Science Daily.

Voetnoten

Voetnoten
1 Zo is er de beschrijving van de Egyptische astroloog Ali bin Ridwan, die in zijn commentaar op Ptolemeus’ Tetrabiblos schreef dat er een object verscheen dat 2,5 tot 3 keer zo groot was als Venus en een kwart de helderheid van de Maan had. Sommige bronnen zeggen dat de heldere verschijning schaduwen wierp en dat sommige mensen bij het licht ervan ’s nachts een manuscript konden lezen. Astronomen die zich met historische gebeurtenissen bezighouden schatten de maximale helderheid van SN 1006, zoals de supernova wordt genoemd, op -6,5 tot -9m.
Share

Comments

  1. Leuk onderzoek maarde afstand van 7000 lichtjaar klopt natuurlijk niet. Als de Nova in 1006 werd waargenomen dan was de afstand toen dus 2012 – 1006 = 1006 lichtjaar

  2. Die afstand klopt wel hoor. De afstand tot een object staat geheel los van het jaar waarin we het waarnemen. Een afstand van 7000 lichtjaar betekent dat het licht er 7000 jaar over doet om de aarde te bereiken. Het is dit jaar precies 1006 jaar geleden dat die ster explodeerde (opnieuw 1006, hoezo grappig), dus feitelijk explodeerde die ster 8006 jaar geleden. Dat licht van de supernova deed er vervolgens 7000 jaar over om de aarde te bereiken en kwam in het jaar 1006 n.C. aan bij de aarde.

  3. Jee wat een stomme fout van me. Het was laat en las slecht. Natuurlijk klopt het. Ik las kennelijk dat de waarneming nu was… Afijn ik schaam me diep 😉

Laat een antwoord achter aan Jasper Reactie annuleren

*