28 maart 2024

Twee zwarte gaten gevonden in bolhoop M22 en da’s erg vreemd

Bolhoop M22, waar twee stellaire zwarte gaten zijn ontdekt. Credit: Hunter Wilson.

Een team van sterrenkundigen onder leiding van Tom Maccarone (University of Southampton) heeft in de bolvormige sterrenhoop M22, 10.000 lichtjaar van ons vandaan in het sterrenbeeld Boogschutter, twee stellaire zwarte gaten ontdekt, M22-VLA1 en M22-VLA2, ieder met een massa van 10 tot 20 maal de massa van de Zon. Op zich niet zo heel bijzonder dat men twee zwarte gaten vindt, dat komt wel vaker voor. Maar dan is het wel in de Melkweg of een ander sterrenstelsel. Twee zwarte gaten in een bolhoop is echter wel iets bijzonders, want de modellen die voor bolhopen zijn opgesteld suggereren dat er hooguit één zwarte gat kan bestaan en dan nog wel een ‘intermediair’ zwarte gat – da’s eentje die qua massa tussen de gewone stellaire zwarte gaten zit, die enkele zonmassa’s zwaar zijn, en de superzware zwarte gaten, die in de kernen van sterrenstelsels voorkomen en die miljoenen of miljarden zonmassa’s zwaar zijn. Maar Maccarone’s team zag in plaats van één zo’n tussenmaatje zwart gat in de kern van M22 alleen de twee genoemde zwarte gaten, beiden met een stellaire oorsprong. Bolhopen als M22 zijn erg oud – gemakkelijk zo’n twaalf miljard jaar – en vele sterren in die hoop evolueren snel door hun gewone leven heen, exploderen als supernova en laten vervolgens een zwart gat achter. De dynamica van de tienduizenden sterren en nagelaten zwarte gaten in bolhopen is erg complex en de modellen geven aan dat de meeste zwarte gaten gedurende hun leven langzaam naar het midden van de bolhoop spiraliseren, waarna ze vervolgens door het grote intermediaire zwarte gat in het midden worden verzwolgen óf uit de bolhoop worden geslingerd. Maar de vondst van M22-VLA1 en M22-VLA2, waarbij zowel röntgenwaarnemingen als radiowaarnemingen werden verricht, gooit dus roet in het eten. Bron: Science Daily.

Share

Speak Your Mind

*