3 december 2024

Amateurs ontdekken exoplaneet bij viervoudig stersysteem

Impressie van de exoplaneet PH-1. Credits: Haven Giguere/Yale

Ze heten Kian Jek en Robert Gagliano en ze doen in hun dagelijks leven vast en zeker iets wat totaal niets met sterrenkunde te maken heeft. En toch heeft dit tweetal een heuse exoplaneet ontdekt, PH-1 genaamd en met een massa vermoedelijk tussen 20 en 50 aardmassa’s, al zou het ook maximaal 170 keer zo zwaar als de aarde kunnen zijn. Geen sterrenkundigen en toch een exoplaneet ontdekken, da’s best knap. Zeker als je beseft dat PH-1 maar liefst 5000 lichtjaar van de aarde verwijderd is, niet naast de deur. Hoe hebben Jek en Gagliano dat gedaan? Hebben ze een telescoop á la het astronomisch artilleriegeschut van André Heijkoop in hun schuur staan? Nee, veel eenvoudiger én goedkoper: ze doen mee met de Planet Hunters, een citizen science project waarbij het grote publiek van enthousiaste leken ingezet wordt om wetenschappelijke gegevens te analyseren. Je krijgt daarbij grafieken te zien die transities laten zien, lichtcurves van pakweg 100.000 sterren die door de Kepler satelliet zijn bijeen vergaard en die dipjes tonen als een exoplaneet vanaf de aarde gezien voor de ster langs schuift. Jek en Gagliano zijn deelnemers aan de Planet Hunters en zij ontdekten de dipjes in een ster genaamd PJK-1.

PJK-1

Het viervoudige stersysteem van PJK-1. Credit: Kian Jek en Robert Gagliano

Het bijzondere van de ontdekking van PH-1 is niet alleen dat ‘ie door twee amateurs is gedaan, maar ook dat deze exoplaneet blijkt te draaien om een ster die deel uit maakt van een viervoudig stersysteem. PJK-1 is de ster waar PH-1 omheen draait, een ster die heel heet is en blauw van kleur is. Om die ster draait weer een kleinere rode dwergster. Eigenlijk draaien die dwerg en PH-1 dus rondjes om PJK-1. Héél veel verderweg echter staat nog een tweetal sterren, die ook in gravitationele binding met PJK-1 zijn, een op de zon lijkende ster en nog zo’n rode dwergster. PJK-1 en z’n maatje zie je op de foto hiernaast als de blauw blob in het midden, het andere paar sterren staat daar linksonder van. PH-1 is helemaal niet te zien op de foto, die verdrinkt in het licht van PJK-1. De naam van Kian Jek en Robert Gagliano prijkt in de lijst van auteurs die geschreven hebben over de ontdekking van PH-1 in dit wetenschappelijke artikel. Wil je ook zo’n ontdekking op je naam hebben staan? Dan zou ik maar gauw meedoen met citizen science projecten zoals  Galaxy ZooMoon MappersIce Hunters en Planet Hunters. Goede jacht! Bron: Bad Astronomy.

Share

Comments

  1. Olaf van Kooten zegt

    Haha dubbel! Ach, weten we tenminste zeker dat we alle beschikbare informatie gedeeld hebben met onze bezoekers 😛

  2. Ja, gaan we nou ook nog dubbel reageren? 😉

  3. Olaf van Kooten zegt

    Hahaha LOL 😀

Speak Your Mind

*