28 maart 2024

Waarom we volgens de rechter niet bang voor een Kugelblitz hoeven te zijn

Kan de LHC een Kugelblitz maken? Credit: GraphJam

Een paar dagen terug had ik een blogje over de video van Vsauce over de absoluut hoogste temperatuur. Daarin kwam de vreemde Duits klinkende term Kugelblitz voor en ik raadde je toen aan de video te bekijken om er achter te komen wat dat is. Vanwege een uitspraak van een Duitse rechter die deze week bekend werd gemaakt is zo’n kugelblitz actueel nieuws – hoezo toeval? – en dus het wordt tijd om er wat meer over te vertellen. Het is inderdaad een Duits woord, letterlijk vertaald bolbliksem. Dat is op zich een bekend fenomeen, een ‘helder oplichtend bolvormig object met een diameter van maximaal 40 centimeter, dat soms waargenomen wordt in de buurt van een blikseminslag en dan secondelang zichtbaar is’, aldus Wikipedia . Maar dá­e betekenis van bolbliksem is niet wat een kugelblitz is. Nee, kugelblitz wil zeggen dat er in één bepaald punt zoveel energie geconcentreerd wordt dat er een zwart gat kan ontstaan. Geen zwart gat dat uit massa ontstaat, zoals de kern van een zware ster een zwart gat kan worden als ‘ie bij een supernova z’n buitenlagen wegblaast, maar eentje van pure energie. Het idee van zo’n kugelblitz is al oud – in 1955 beschreef de beroemde natuurkundige John Archibald Wheeler het in een artikel genaamd ‘Geons’, dat verscheen in het vakblad Physical Review. Vsauce noemde kugelblitz in zijn video, omdat het alleen kan ontstaan bij een temperatuur die hoger is dan de Planck temperatuur. OK, leuk allemaal dit gespeculeer over zwarte gaten van energie. Maar wat is dan het actuele er aan, wat heeft die Duitse rechter er mee te maken? Nou simpel, deze week heeft een rechtbank in het Duitse Münster een uitspraak gedaan in een kort geding dat was aangespannen door een Duitse vrouw tegen CERN, het Europese onderzoekinstituut dat de grootste deeltjesversneller ter wereld heeft, de Large Hadron Collider (LHC) bij Genéve. Die vrouw was bang dat bij de botsingen van protonen in die deeltjesversneller de temperatuur en energie op een gegeven moment zo hoog kunnen worden dat een zwart gat kan ontstaan, yep een… kugelblitz. En wat was de uitspraak van die rechter? Dat de vrouw ongelijk had. Volgens de rechtbank lieten de veiligheidsrapporten van CERN zien dat de angst voor de vorming van een zwart gat ongegrond is – rapporten die feitelijk eerder al werden gebruikt in 2008, toen twee Amerikanen CERN aanklaagden voor dezelfde beschuldiging. Daarvan zei die Amerikaanse rechter destijds dat zij er niet over wilde oordelen omdat het geen zaak van de VS is, maar van Europa. Afijn, de Duitse rechtbank heeft geoordeeld, de LHC zal geen kugelblitz veroorzaken. Phhheewwww….. Bron: Space.com.

Share

Speak Your Mind

*