29 maart 2024

M27 Een ‘bambi’ object? No way!!!

M27 is één van de helderste planetaire nevels aan onze hemel en wordt heel vaak gefotografeerd. Vandaar dat op een welbekend Nederlands forum deze eens onder de ‘bambi’ objecten werd geschaard… Is dat terecht? No way!M27 biedt veel fotografische uitdaging als je hem echt compleet op de foto wilt krijgen, maar daar kom ik later nog even op terug…Hier is alvast een opname:

Eerst M27 zelf maar eens bekijken. M27 is een planetaire nevel in het sterrenbeeld Vulpecula op zo’n 1350 lichtjaar afstand… (schattingen varieren wel van 500-3500, maar dit is de meest aannemelijke waarde). Al in 1764 werd deze door Charles Messier ontdekt en heeft een magnitude van +7.5. Hij is dan ook al met een goede verrekijker of kleine telescoop waar te nemen. Uit de uitdijing is bepaald dat de nevel zo’n 10-13.000 jaar oud is en dus relatief jong. De nevel heeft een diameter van ongeveer 1 lichtjaar en is aan de hemel zo’n 8′ groot.Net zoals in vele andere planetaire nevels bevat ook M27 ‘knopen’ van gas in zijn uitdijende schil. Deze zijn ook zichtbaar in de helixnevel en de eskimonevel. Dit zijn materiaalverdichtingen die vaak aan de voorzijde gloeien door de ionisatie van de gassen aldaar. In het hart van de nevel staat een blauwe dwerg met een temperatuur van wel 85.000K. Deze is als een magnitude 13.5 ster op de opnamen te zien. Linksboven de centrale ster  is ook nog zijn partnerster te zien, die maar een magnitude heeft van +17…In 1991 werd voor het eerste de halo rond M27 waargenomen. De oppervlaktehelderheid van deze halo is zo’n 1000x zwakker dan de nevel zelf.In OIII vertoont de nevel een heel ander uiterlijk dan in H-alpha. In OIII is hij heel egaal, terwijl in H-alpha veel structuren zichtbaar zijn.Al met al is dit dus een heel interessant object en als je de buitenste halo wilt fotograferen ook een werkelijke uitdaging. Voor de opname hierboven is gewerkt met een 4,5nm H-alpha en een 13nm OIII filter. Tegenwoordig heb ik ook nog een 3nm OIII, dus daar valt nog wel wat te verbeteren :)Er zijn 6 uur aan opnamen gemaakt met een belichting van 30 minuten met de C11 en dan nog is de halo met veel bewerking net zichtbaar te krijgen. Dit is dus absoluut geen bambi object, om het zo maar te noemen. De halo biedt een werkelijke uitdaging voor alle astrofotografen onder ons.  Ik heb nog wel plannen om nog veel meer van de halo zichtbaar te maken, maar dat gaat tijd kosten…Ook de grote telescopen op aarde hebben soms M27 waargenomen, zoals de VLT in Chili. Ook zijn er opnamen gemaakt met de Spitzer IR space telescope. Hieronder zie je een vergelijking van de opnamen van deze telescopen met mijn opname met de C11. Goed om te beseffen is dat waar ik 6 uur opnamen nodig had, de VLT het deed met 5 minuten! Aperture rules…

De infrarood opname laat ook mooi een aantal sterren zien die in zichtbaar licht nauwelijks zichtbaar zijn…

Share

Comments

  1. André, wat een schitterende foto weer. Weet je dat ik ‘m zelfs nog mooier vind dan die ESO foto, die met de 8,2 meter VLT is gemaakt? Morgenavond moet je maar eens op de club uitleggen hoe je dat allemaal voor elkaar hebt gekregen. Ik neem m’n laptop mee. Oh wacht, dat gaat morgenavond alleen over zon- en maanfotografie. Mmmmm, de zon wordt toch ooit ook een planetaire nevel? 😉

  2. André Heijkoop zegt

    M27 is een van de mooiste objecten om visueel waar te nemen. Zelfs met een verrekijker is de nevel al duidelijk te zien. M27 hoort wat mij betreft dus absoluut WEL op de BAMBI lijst thuis.

  3. Ik ben het zo wel met je eens. Maar er werd bedoeld zeer eenvoudig te fotograferen. Bijna denigrerend en dan zeg ik er is meer te zien als je zou denken 🙂

Speak Your Mind

*