28 maart 2024

Opnieuw potentieel bewoonbare exoplaneet ontdekt

Artistieke weergave van de potentieel bewoonbare exoplaneet HD 40307g. Klik voor een grotere versie. Credit: PHL @ UPR Arecibo

Een internationaal team van wetenschappers heeft de ontdekking bekend gemaakt van een potentieel bewoonbare exoplaneet. De planeet staat op een afstand van 42 lichtjaar in de richting van het zuidelijke sterrenbeeld Pictor. De planeet draait rond de zonachtige ster HD 40307 en maakt deel uit van een dichtbevolkt zonnestelsel met minstens zes planeten. HD 40307 is de derde ster die we kennen met minstens zes planeten en de eerste van deze met een planeet in de bewoonbare zone, de zone waarin vloeibaar water aan het oppervlak van een planeet zou kunnen voorkomen.Voorheen waren bij de ster al drie planeten bekend. Daar zijn er nu dus drie bijgekomen, inclusief de potentieel bewoonbare planeet HD 40307g. De planeet is een zogenaamde superaarde, met een massa van zeven keer die van de aarde. De diameter van de planeet ligt tussen de 1.9 en 2.5 die van de aarde – dat hangt af van de samenstelling van de planeet: meest rots of meest ijs. HD 40307g ontvangt gemiddeld zo’n 67% van het zonlicht dat de aarde ontvangt.Er zijn geen gegevens bekend over de samenstelling van de atmosfeer van de planeet. Als we ervan uitgaan dat de atmosfeer een opgeschaalde versie is van de aardatmosfeer, zou de gemiddelde oppervlaktetemperatuur zo’n 9 graden Celsius bedragen. Het verschil in temperatuur zou echter groot kunnen zijn: aangezien de omloopbaan van de planeet niet-cirkelvormig is, kan de afstand tot de moederster behoorlijk variëren. Gedurende een ‘jaar’ zou de temperatuur dan ook kunnen schommelen tussen de -17 en 52 graden Celsius. Deze extremen zijn echter tolerabel voor veel vormen van complex leven (zoals wij dat kennen).

De zeven potentieel bewoonbare exoplaneten, gerangschikt naar mogelijke gelijkenis met de aarde (aarde=1.0). Het woord “mogelijk” is van belang: we weten immers, behalve hun massa en omloopbaan, helemaal niets van deze planeten. Klik voor een veel grotere versie. Credit: PHL @ UPR Arecibo

Er zijn momenteel zo’n 850 exoplaneten bekend. Zeven hiervan staan als “potentieel bewoonbaar” te boek. HD 40307g is de enige van deze planeten die niet rond een rode dwergster draait. Dat is belangrijk, omdat een planeet in de bewoonbare zone van een rode dwergster meestal in een “getijdenslot” staat: hierbij wijst de planeet altijd met dezelfde kant naar de moederster. Dit is vergelijkbaar met de situatie tussen de aarde en de maan. Planeten in een getijdenslot worden geacht minder gunstig te zijn voor buitenaards leven dan planeten waarbij dit niét het geval is.Zoals gezegd draaien er zes planeten rond de ster HD40307. De binnenste drie staan heel dicht bij hun moederster en hebben keurige cirkevormige omloopbanen. De buitenste drie staan verder weg en hebben excentrische (niet-cirkelvormige) omloopbanen. Twee van de zes planeten zijn vermoedelijk Neptunus-achtige gasplaneten: de overige vier bestaan vermoedelijk uit gesteenten.

De omloopbanen en grootte van de zes planeten in het HD 40307-stelsel. Klik voor een veel grotere versie. Credit: PHL @ UPR Arecibo

Bronnen: Planetary Habitability Laboratory en Wikipedia.

Share

Speak Your Mind

*