6 oktober 2024

Curiosity meet wind en luchtdruk op Mars

Onder invloed van de zon ontstaan er thermische getijden op de Rode Planeet. Klik voor een grotere versie.  credit: NASA/JPL-Caltech/Ashima Research/SWRI

Metingen van de weersomstandigheden op Mars kunnen wetenschappers helpen om de omstandigheden op de Rode Planeet beter te begrijpen. Gelukkig bevindt zich momenteel een compleet mobiel weerstation op Mars: de rover Curiosity. Hiermee heeft men onzichtbare wervelwinden gedetecteerd, die relatie tussen windrichting en hellingen bepaald en seizoensgebonden veranderingen in luchtdruk gemeten.

In de eerste 12 weken sinds Curiosity geland is in de Gale-krater, heeft de Marsrover twee keer een wervelwind gemeten. Deze hebben echter niet tot de stofhozen geleidt die elders op Mars heel algemeen kunnen zijn. Blijkbaar zijn de wervelwinden in de Gale-krater minder goed in staat om stof op te tillen.

Verder blijkt dat de windrichting heel anders is dan verwacht. De rover bevindt zich ten noorden van de berg Mount Sharp. Omdat lucht over de berg heen moet bewegen, zou de windrichting zuid-noord moeten zijn. Metingen van Curiosity hebben echter een west-oost richting uitgewezen. De kraterrand van Gale zou hiervoor verantwoordelijk kunnen zijn. Als dat zo is, dan zou de windrichting moeten veranderen naarmate Curiosity dichter bij Mount Sharp komt.

De voorspelde windrichting in de Gale-krater. credit: NASA/JPL-Caltech/ESA/DLR/FU Berlin/MSSS

Verder houdt Curiosity constant de luchtdruk in de gaten. Deze blijkt gedurende het jaar en gedurende de dag te variëren. Dit kwam niet als een verrasing, maar kan wel gebruikt worden om de modellen van de atmosferische cyclus op Mars bij te schaven. De seizoensgebonden toename van de luchtdruk is het gevolg van tonnen kooldioxide, die in de winter waren opgeslagen als ijs aan de polen. Nu op het zuidelijk halfrond de lente is begonnen, verdampt deze kooldioxide weer, waardoor de luchtdruk toeneemt.Verder kent de luchtdruk een dagcyclus: de druk is hoger in de ochtend en lager in de avond. Dit komt door de zon: als deze begint te schijnen, gaat de lucht opstijgen door de warmte. Hierdoor neemt de luchtdruk langzaam af. Naarmate de ochtend zich westwaarts verspreidt over de Rode Planeet, geldt dit ook voor de uitgezette atmosfeer. Thermische getijden is de naam voor dit opmerkelijke effect.

Het dagelijkse verloop van de luchtdruk in de lente (boven) en de winter (onder). credit: NASA/JPL-Caltech/CAB(CSIC-INTA)/FMI/Ashima Research

Bron: NASA.

Share

Speak Your Mind

*