28 maart 2024

Hubble ziet verhoogde stervorming in het Blauw Compacte Dwergstelsel NGC 5253

Credit: ESA/Hubble & NASA

Ze worden Blauw Compacte Dwergstelsels (BCD) genoemd, kleine sterrenstelsels die zich ophouden in de buurt van grote sterrenstelsels en die in hun kern een verhoogde mate van stervorming kennen. Eén zo’n BCD is NGC 5253, 12 miljoen lichtjaar van ons verwijderd in het zuidelijke sterrenbeeld Centaurus. Hubble heeft ‘m gefotografeerd met z’n Advanced Camera for Surveys (ACS), zowel in zichtbaar licht als in het infrarood. Dwergstelsels als NGC 5253 hebben weinig stof en ook missen ze elementen die zwaarder zijn dan waterstof en helium, ingrediënten die in sterrenstelsels zoals de Melkweg nodig zijn om sterren te kunnen vormen. Dát BCD’s toch een grote mate van stervorming kennen – op de foto zichtbaar als de blauwe puntjes in het centrale gedeelte van NGC 5253, allemaal grote clusters van jonge, blauwgekleurde sterren – komt door de aanwezigheid van moleculaire gaswolken. In het vroege heelal, toen zware elementen ook ontbraken, was dat de manier waarop de eerste generatie sterren zich kon vormen. Daarom zijn sterrenkundigen dol op die BCD’s, want ze geven een kijkje op de stervorming in het vroege heelal. Eén probleem moeten ze nog wel op zien te lossen, namelijk dat het gangbare ΛCDM-model van het heelal, waarin de evolutie van het heelal aangedreven wordt door de aanwezigheid van donkere energie (Λ) en koude, donkere materie (CDM), voorspelt dat er veel meer dwergstelsels zouden moeten zijn dan wordt waargenomen. NGC 5253 maakt deel uit van de Centaurus A/Messier 83 groep van sterrenstelsels en men denkt dat het ooit in botsing is gekomen met het grote sterrenstelsel M83. Bron: NASA.

Share

Speak Your Mind

*