Site pictogram Astroblogs

Brian Schmidt komt er aan en wij gaan ‘m zien!

Credit: B.Schmidt/Hubblesite.org

In mijn agenda staat woensdag 19 december a.s. vet aangekruist. Nee, niet omdat m’n kerstvakantie dan al vervroegd begint – was het maar waar – maar wel omdat de Australische sterrenkundige Brian Schmidt (45) die dag in Leiden een lezing geeft over supernovae en collega-blogger Jan en ik daar ook bij zijn. 😀 Ja duh, WTF is Brian Schmidt?? Ik hoor het jullie al zachtjes denken. Hé, beetje meer eerbied ja, Brian Schmidt is niemand minder dan degene die in 1998 samen met het door hem en Adam Riess geleide High-z Supernova Search Team aan de hand van waarnemingen aan type Ia supernovae ontdekte dat het heelal bezig is om versneld uit te dijen. Een prestatie van formaat, waar Schmidt en Riess in 2011 de Nobelprijs voor de Natuurkunde voor kregen, samen met Saul Perlmuter – die met het Supernova Cosmology Project hetzelfde had gedaan. Schmidt en Riess waren in 1994 met dat team gestart in de veronderstelling dat ze met waarnemingen aan ver verwijderde supernovae de deceleratieparameter qo zouden meten, de vertraging van de uitdijing van het heelal. De gedachte was toen dat door de gravitatie van de massa van de sterrenstelsels de expansie van het heelal wordt afgeremd en dat door goed naar de helderheid en afstand van type Ia supernovae te kijken – welke door hun uniforme maximale lichtkracht uitstekend kunnen dienen als betrouwbare indicatoren voor de afstand – die vertraging te meten zou zijn. Maar het pakte geheel anders uit, want beide teams konden onafhankelijk van elkaar in 1998 bekendmaken dat de expansie van het heelal juist versneld. Hier de wetenschappelijke artikelen van de twee teams uit 1998/99:

Direct na de constatering van de versnelde uitdijing werd gekeken naar de oorzaak daarvan. Wat kon in hemelsnaam de gravitationele werking van de honderden miljarden sterrenstelsels in het heelal, ieder weer bevolkt door miljarden sterren, tegengaan en de expansie van het heelal 13,7 miljard jaar na de start van het heelal en het begin van die expansie nog een zetje geven? Dat bleek de mysterieuze, onzichtbare en tot op heden nog onverklaarbare donkere energie te zijn, het spul dat zo’n 73% van de gehele massa-energie van het heelal schijnt te vormen. We hebben ook nog donkere materie, maar dat is toch echt wat anders en dat is goed voor zo’n 23% van het heelal, de resterende en schamele laatste 4% wordt bevolkt door gewone materie van protonen, neutronen en electronen, in de vorm van sterren, planeten, gas- en stofwolken en jij en ik. Afijn, 19 december a.s. gaan we de details van Brian Schmidt horen, Mr. Cosmology himself.

FacebookTwitterMastodonTumblrShare
Mobiele versie afsluiten