Voorbeeld van hoe een ultra-helder infraroodstelsel eruit zou zien als je het stof zou verwijderen. Credit: ESA-C. Carreau
Een groep van astronomen heeft gebruik gemaakt van de Keck-telescoop op Hawaii om een groot aantal heldere, maar voorheen onzichtbare, sterrenstelels in kaart te brengen. De bevindingen kunnen astronomen helpen om de vorming en evolutie van sterrentelsels beter te begrijpen.
De sterrenstelsels in kwestie zijn vrijwel onzichtbaar in zichtbare golflengten, maar extreem helder in infrarood licht. Sterker nog: in infrarood kunnen deze stelsels wel 1000 keer helderder zijn dan onze Melkweg. Ze vormen in een razend tempo nieuwe sterren: wel 100 tot 500 zonnemassa’s per jaar – een dergelijke stervorming wordt door astronomen een “sterrenflits” genoemd.
Het is niet geheel duidelijk waarom deze stelsels zo gigantisch helder zijn, maar het zou het resultaat kunnen zijn van de botsing tussen twee spiraalstelsels. Het is ook mogelijk dat deze stelsels zich in een bijzonder gasrijke omgeving bevinden, waarbij de stervorming gevoed wordt door een constante stroom van “vers” gas en stof.
Credit: ESA-C. Carreau
Ondanks hun helderheid zijn dit soort stelsels vrijwel onzichtbaar op de golflengten die onze ogen en de meeste telescopen kunnen zien. Dat komt doordat de stelsels enorm stoffig zijn. Dit stof absorbeert al het sterlicht en stralen het in infrarood licht weer uit. Gelukkig draait momenteel een gevoelige infrarood-ruimtetelescoop rond de aarde: de Herschel Space Observatory. Hiermee kunnen dit soort stelsels gemakkelijk gedetecteerd worden.
Nadat de stelsels ontdekt waren, heeft men de optische Keck-telescoop gebruikt om de stelsels in zichtbaar licht waar te nemen. De stelsels zijn, zoals gezegd, zeer zwak in zichtbaar licht, maar toch heeft Keck genoeg licht kunnen verzamelen om de afstand te bepalen van bijna 800 van dit soort stelsels.
“Voor de eerste keer zijn we in staat gesteld om de afstand, stervorming en temperatuur te bepalen van 767 voorheen onbekende sterrenstelsels”, aldus het hoofd van het onderzoeksteam. “Het vorige onderzoek naar verre infrarood sterrenflits-stelsels leverde slechts resultaten op bij 73 stelsels. Dit is dus een enorme verbetering”.
“Hoewel sommige van deze stelsels relatief dichtbij staan, staan de meeste op grote afstand. Bij sommige stelsels heeft het licht er 12 miljard jaar over gedaan om de aarde te bereiken. Nu we een goed beeld hebben van het belang van dit soort stelsels, is het aan ons de taak om te achterhalen hoe en waarom dit soort stelsels ontstaan zijn. Vandaar dat dit onderzoek zo belangrijk is”.
Aan de hand van de verkregen gegevens heeft men de evolutie van dit soort stelsels kunnen simuleren. Credit: ESA-C. Carreau
Bron: Physorg
Speak Your Mind