Site pictogram Astroblogs

Kleine telescoop levert grootse prestaties

WISE is een kleine infrarood-ruimtetelescoop. Op deze foto zie je WISE in het laboratorium. credit: NASA/JPL-Caltech.

Ons zonnestelsel, met haar kleurrijke collectie planeten, asteroiden en kometen, is minder dan een vlek in de grote kosmos. Honderden miljarden zonnestelsels bevinden zich in onze Melkweg, en de Melkweg is slechts een druppel in een zee van sterrenstelsels. De grootste structuren in het heelal zijn de clusters van sterrenstelsels. Deze kunnen echter lastig te detecteren zijn. Gelukkig hebben we de Wide-field Infrared Survey Explorer (WISE). Hiermee is een verre cluster ontdekt, en onderzoekers vermoeden dat WISE in de toekomst nog duizenden anderen zal detecteren.Clusters van sterrenstelsels zijn enorme structuren, die bestaan uit duizenden sterrenstelsels die door de zwaartekracht met elkaar verbonden zijn. Ze zijn geboren uit “zaden” van materie die in het piepjonge universum gevormd zijn, en die vervolgens snel gegroeid zijn door een proces dat kosmische inflatie wordt genoemd. Eén van de belangrijkste vragen in de kosmologie is hóe de kleine verschillen in de dichtheid van materie geresulteerd hebben in de massieve structuren die we vandaag de dag waarnemen. Door WISE te gebruiken om verre clusters van sterrenstelsels te onthullen, kunnen wetenschappers de theorieën over inflatie testen.WISE heeft zijn all-sky survey in 2011 afgerond, waarbij de gehele sterrenhemel twee keer in infrarood licht is ‘afgescand’. De 40-cm telescoop raakte in 2010 door zijn koelvloeistof heen, maar kon de hemel toch een tweede keer afspeuren door gebruik te maken van twee van zijn vier infraroodkanalen – deze twee kanalen konden (in tegenstelling tot de andere twee) zonder koelvloeistof functioneren.Daarna is de WISE-missie verlengd, met als doel om te speuren naar aardscheerders (asteroiden die de baan van de aarde kruisen) – dit project werd NEOWISE genoemd. Vervolgens heeft NASA geld beschikbaar gesteld om WISE nog 1 keer te verlengen, dit keer in het kader van ALLWISE – hierbij wordt de gehele sterrenhemel nog een laatste keer afgespeurd naar krachtige infraroodbronnen. Wetenschappers hopen zo vele clusters van sterrenstelsels waar te nemen.Afgelopen week werd de eerste cluster gespot: MOO J2342.0+1301 is een cluster van een paar honderd sterrenstelsels op een afstand van zeven miljard lichtjaar. Dat betekent dat we deze cluster zien zoals deze was toen het heelal slechts de helft van zijn huidige leeftijd was. In de toekomst is het de bedoeling dat WISE nog vele andere verre clusters zal vinden, waardoor wetenschappers een beeld kunnen vormen van de vroege geschiedenis van deze enorme structuren en hun evolutie kan reconstrueren.

credit: NASA/JPL-Caltech/UCLA/WIYN/Subaru

Het hoofd van het onderzoeksteam zegt “het was even schrikken toen NASA om budgettaire redenen de grootte van de telescoop beperkte tot 40 centimeter, maar het is geweldig dat we toch in staat zijn om verre clusters te vinden”.

Bron: NASA.

FacebookTwitterMastodonTumblrShare
Mobiele versie afsluiten