Credit: ESO/P. Barthel
Actieve sterrenstelsels, zoals quasars en blazars, worden verankerd door supermassieve zwarte gaten die in een enorm tempo materie verorberen. Het is dan ook logisch dat deze zwarte gaten steeds zwaarder worden. Maar hoe zit het met centrale zwarte gaten in rustige, solitaire spiraalstelsels? Wel, uit nieuw theoretisch onderzoek blijkt dat deze óók gestaag zwaarder worden!Supermassieve zwarte gaten kunnen wel een miljoen tot een miljard zonnemassa’s wegen. Voorheen dachten sterrenkundigen dat zwarte gaten vooral groeien tijdens botsingen tussen sterrenstelsels. Er kom dan veel gas rond het zwarte gat terecht, waardoor deze in een “groeispurt” terecht komt. Hierna zou het zwarte gat niet meer moeten groeien.Waarnemingen die verricht zijn door de Hubble Space Telescopen hebben echter een ander beeld laten zien: ook zwarte gaten in rustige stelsels groeien gestaag door. Computersimulaties hebben dit beeld versterkt: de eigenschappen van rustige spiraalstelsels zijn alleen verklaarbaar als hun supermassieve zwarte gaten nooit stoppen met groeien. Maar hoe flikt zo’n zwart gat dat? Schijnbaar is een regelmatig dieet van kleine hoeveelheden materie (zoals kleine gaswolken) voldoende voor een gestage groei. Ook in onze Melkweg vindt dit proces plaats: op dit moment ligt een interstellaire gaswolk op ramkoers met óns centrale zwarte gat. Naar verwachting zal dit zwarte gat de komende tien jaar zo’n 15 aardmassa’s zwaarder worden. Het hoofd van het onderzoeksteam zegt hierover het volgende: “als een zwart gat iedere tien jaar 15 aardmassa’s verorbert, en dat een miljard jaar lang blijft doen, dan zijn dat heel wat zonnemassa’s aan materie! Toch is er altijd baas boven baas: het zwarte gat in het Sombrerostelsel wordt iedere twintig jaar één zonnemassa zwaarder!”
