28 maart 2024

Revolutionaire telescoop nu officieel in gebruik genomen (+ video en infographic)

alma vanuit de lucht

Credit: Clem & Adri Bacri-Normier (wingsforscience.com)/ESO

Gisteren is, in een afgelegen deel van de Chileense Andes, tijdens een officiële ceremonie de Atacama Large Millimeter/submillimeter Array (ALMA) in gebruik genomen. Dit evenement markeert de voltooiing van alle belangrijke systemen van de reusachtige telescoop en de formele overgang van een bouwproject naar een volwaardige sterrenwacht. ALMA is een samenwerkingsverband tussen Europa, Noord-Amerika, Oost-Azië, en Chili.De drie internationale partners van ALMA hebben gisteren meer dan 500 gasten verwelkomd op de ALMA-sterrenwacht in de Chileense Atacama-woestijn om het succes van het project te vieren. Hiertoe behoren ministers, afgevaardigden en ambasaddeurs uit alle deelnemende landen.  Eregast was de president van Chili, Sebastián Piánera.De president zei: ‘Een van onze vele natuurlijke rijkdommen is de spectaculaire nachthemel van Chili. Ik ben ervan overtuigd dat de wetenschap een onmisbare bijdrage heeft geleverd aan de ontwikkeling die Chili in de afgelopen jaren heeft doorgemaakt. Ik ben zeer trots op onze internationale samenwerkingen in de astronomie, waarvan ALMA het meest recente en grootste resultaat is.’Bij de ceremonie, die live werd uitgezonden via internet, waren ook vertegenwoordigers van ALMA’s internationale partners aanwezig, waaronder de Nederlandse directeur van ESO, Tim de Zeeuw. Ook ALMA-stafleden en -personeel en vertegenwoordigers van naburige dorpen woonden het evenement bij.

inspectie hardware alma

De president van Chili inspecteert de hardware van ALMA. Credit:ALMA (ESO/NAOJ/NRAO)

Thijs de Graauw, directeur van ALMA, maakte zijn verwachtingen voor de reusachtige radiotelescoop kenbaar: ‘Dankzij de inzet en ontelbare arbeidsuren van wetenschappers en technici in de wereldwijde ALMA-gemeenschap heeft ALMA al laten zien dat zij de meest geavanceerde millimeter/submillimeter-telescoop van dit moment is, die al haar voorgangers in haar schaduw stelt. We staan te popelen om astronomen het volledige vermogen van dit prachtige instrument te laten benutten.”Dit is een goed voorbeeld van de grootse prestaties die mogelijk zijn wanneer instituten en naties de handen ineenslaan, een strategie die ten grondslag ligt aan het hele ESO-programma,’ voegde Tim de Zeeuw daaraan toe. ‘Door dit op mondiale schaal toe te passen, bieden we de astronomen van de ESO-lidstaten de kans om uniek onderzoek te doen dat alleen met ALMA mogelijk is.’Door licht waar te nemen dat onzichtbaar is voor het menselijk oog, zal ALMA ons nooit eerder geziene details kunnen tonen van sterren-in-wording, van babysterrenstelsels in het vroege heelal en van groeiende planeten rond verre zonnen. Ze zal ook moleculen ontdekken en in kaart brengen – vele daarvan essentieel voor het ontstaan van leven – die in de ruimte tussen de sterren ontstaan.De schotelantennes van de ALMA-array, vierenvijftig met een middellijn van 12 meter en twaalf van 7 meter, werken samen als één telescoop. Elke antenne verzamelt straling die uit de ruimte komt en focusseert deze op een ontvanger. De signalen van de afzonderlijke antennes worden vervolgens bijeengebracht en verwerkt door een speciaal voor dit doel gebouwde supercomputer: de ALMA correlator. De 66 ALMA-antennes kunnen in verschillende configuraties worden opgesteld, waarbij de maximale afstand tussen de antennes kan variëren van 150 meter tot zestien kilometer.Ter gelegenheid van de ingebruikname brengen de ALMA-partners de 16 minuten durende film ALMA – In Search of Our Cosmic Origins uit. Daarnaast verschijnen een fotoboek, een boekje over ethno-astronomie in de omgeving van de sterrenwacht en twee brochures. Al dit materiaal kan via onderstaande links worden bekeken en/of gedownload.

Het ALMA-fotoboek In Search of our Cosmic Origins – The Construction of the Atacama Large Millimeter/submillimeter ArrayBrochure over de ALMA PartnershipBrochure over het onderzoek met ALMAFoto’s van ALMAOver ALMA

Bron: European Southern Observatory. Ten slotte kwam ik op SPACE.com nog deze prachtige infografiek tegen van ALMA:

alma infographic

Credit: Karl Tate/Space.com

.

Share

Comments

  1. 🙂

  2. In de 16 minuten film kun je me nog in de controle kamer van ALMA zien zitten (12:36 min), maar dan wel verstopt achter de jongen met het wat kalende hoofd (Manuel Aravena) … ook al was ik de ‘in charge’ op dat moment.

  3. Olaf van Kooten zegt

    Oei ik ben bang dat je gezicht niet zichtbaar is! Jij thuis tegen je vrouw verteld dat je “op tv” komt, ben je vrijwel onzichtbaar! Jammer hoor 😛 – maar het blijft leuk om ESO-wetenschappers op AstroBlogs te hebben 🙂 – wat is je functie ook alweer precies?

  4. Olaf van Kooten zegt

    Ja maar wat DOE je dan precies? Wat is zijn dagelijkse functie? Daar ben ik benieuwd naar 🙂

    • Ah, voor de helft doe ik eigen onderzoek, met allerlei telescopen (Herschel, Spitzer, Hubble, JCMT, AAT, etc.), en voor de andere helft doe ik ‘support’ voor ALMA, dus helpen met voorstellen schrijven, daadwerkelijk waarnemen met ALMA in Chili, waarnemingen voorbereiden en reduceren, enzovoorts. Een leuke mix !

      • Olaf van Kooten zegt

        Bedankt voor je antwoord! Wat voor onderzoek doe je zoal?

        • Oei, dat samenvatten in zo’n hokje onder een blog … lastig.

          Vooral de vorming en evolutie van sterrenstelsels, en clusters (vooral op hoge roodverschuiving), en dat in vele golflengtegebieden. ALMA is zo mooi omdat het infra-rood naar sub-mm wordt verschoven op hoge roodverschuiving, en je dus dezelfde soort emissie ver in het heelal kan waarnemen als dichterbij in het infrarood (met Spitzer, of zelfs de NOT, UKIRT, etc.).
          Dan doe ik ook nog theoretisch werk: simulaties van stukjes heelal (meesteal met een proto-cluster erin).

Speak Your Mind

*