Site pictogram Astroblogs

Astronomen ontdekken gigantisch nieuw sterrenstelsel met LOFAR

Astronomen ontdekken gigantisch nieuw sterrenstelsel met LOFAR

Astronomen ontdekken gigantisch nieuw sterrenstelsel met LOFAR. Credit: ASTRON.

Een team astronomen, geleid door ASTRON-sterrenkundige dr. George Heald, heeft een tot nu toe onbekend, gigantisch radiostelsel ontdekt in beelden van een onderzoek dat de hele noordelijke hemel bedekt. De astronomen vonden het radiostelsel met de krachtige Internationale LOFAR Telescoop (ILT), ontworpen en gebouwd door ASTRON. Met deze telescoop voert het team LOFAR’s eerste onderzoek van de hele noordelijke hemel uit, het zogenoemde ‘Multifrequency Snapshot Sky Survey‘ (MSSS). Met de eerste beelden uit het onderzoek identificeerde dr. Heald een enorme, nieuwe bron met materiaal dat is weggeslingerd uit het centrum van het sterrenstelsel tientallen miljoenen tot honderden miljoenen jaren geleden, en dat zich nu uitstrekt over een afstand van miljoenen lichtjaren in het heelal. Als dit nieuwe stelsel met het blote oog te zien was, zou het groter zijn dan de volle maan. Het nieuwe stelsel is onderdeel van een categorie objecten genaamd Giant Radio Galaxies (enorme radiostelsels, GRG’s). GRG’s zijn extreem groot in omvang, wat erop duidt dat ze ofwel heel krachtig zijn of heel oud. De LOFAR-telescoop, die bestaat uit een netwerk van antennes verspreid over Noord-Nederland en Europa, is heel geschikt om stelsels zoals deze te vinden, omdat de telescoop uiterst gevoelig is voor zulke grote objecten en op lage frequenties opereert die geschikt zijn om oude bronnen op waar te nemen. Het centrum van deze nieuwe bron is onderdeel van één sterrenstelsel van UGC 09555, dat bestaat uit drie sterrenstelsels die door de zwaartekracht aan elkaar verbonden zijn. Het centrum, dat eerder al wel bekend was, is 750 miljoen lichtjaar van de aarde verwijderd. Het heeft een plat radiospectrum, wat betekent dat de felheid van het stelsel niet veel verandert bij grote veranderingen in de waarneemfrequentie. Dit is typisch voor dit soort enorme radiostelsels.

Het MSSS-onderzoek wordt gedaan in een samenwerkingsverband van verschillende instituten en heeft als doel de hele noordelijke hemel op hele lage radiofrequenties (tussen 30 en 160 MHz) in kaart te brengen. Hierbij wordt een eerste algemene scan gemaakt van de hemel, ter voorbereiding op meer diepgaande waarnemingen. De gevoeligheid en resolutie van de metingen zijn te vergelijken met eerdere onderzoeken met klassieke radiotelescopen, zoals ASTRON’s Westerbork-telescoop, de Very Large Array (VLA) in Amerika en de Giant Metrewave Radio Telescope (GMRT) in India. Het MSSS-onderzoek is uniek omdat het op aanzienlijk lagere frequenties wordt uitgevoerd en daardoor nieuwe bronnen kan ontdekken die in eerdere onderzoeken zijn gemist. De ruime bandbreedte van MSSS is ook nieuw in ‘all-sky’-onderzoeken, en zal worden gebruikt om aanvullende informatie over de waargenomen objecten te verkrijgen. Het MSSS-team bestaan uit vijftig leden van verschillende instituten uit onder andere Nederland, Duitsland, het Verenigd Koninkrijk, Polen, Frankrijk en Italië. Bron: Astron.

 

FacebookTwitterMastodonTumblrShare
Mobiele versie afsluiten