Een sterrenkundige kijk op Game of Thrones

De winter komt eraan in de HBO TV-serie Game of Thrones, maar niemand schijnt te kunnen voorspellen wanneer precies. De vorige zomer op de planeet duurde zeven jaar, terwijl de winter soms wel een generatie lang kan duren. Het begrijpen wanneer de seizoenen beginnen is één van de grote vraagstukken voor de personages in de fantasyreeks, gebaseerd op de boeken van George R. R. Martin. Hoewel wetenschap geen grote rol speelt in het fictieve universum (dat draken, magie en een komeet als voorteken bevat), zou de planetaire wetenschap een verklaring kunnen vormen voor de vreemde seizoenen op de drie continenten van Game of Thrones. Seizoenen worden vooral veroorzaakt door de manier waarop een planeet naar zijn zon wijst. De rotatie-as van de aarde loopt bijvoorbeeld niet recht door de planeet, maar staat een beetje scheef. Hierdoor wijst het noordelijk halfrond soms naar de zon (hetgeen zomer veroorzaakt) en soms van de zon af (hetgeen winter veroorzaakt).Andere planeten kennen vergelijkbare, en meer extreme, seizoenen. De planeet Uranus wijst bijvoorbeeld gedurende 42 jaar met z’n noordpool naar de zon, en vervolgens gedurende 42 jaar met z’n noordpool van de zon af. Dat betekent dat de zomer op Uranus 42 jaar duurt en de winter ook. Hoewel de seizoenen op Uranus extreem lang zijn, zijn ze wel voorspelbaar. Bij Game of Thrones weet niemand wanneer de zomer eindigt en de winter begint. Het is mogelijk dat een “slingerende” rotatie-as resulteert in variabele seizoenslengtes. Hier gaat in werkelijkheid echter duizenden tot miljoenen jaren overheen, terwijl in de show de seizoenen op een tijdschaal van tientallen jaren van lengte veranderen. Waar worden de seizoenen in Game of Thrones dan door veroorzaakt? De schrijver van de boeken benadrukt dat hier “bovennatuurlijke verklaringen” voor zijn, maar wij zouden AstroBlogs niet zijn als we dit vraagstuk niet op een wetenschappelijke manier zouden benaderen. Als de planeet van Game of Thrones deel uitmaakt van een zeer compact planetenstelsel, dan kunnen zwaartekrachtinteracties tussen de planeten resulteren in een variabele omloopbaan, en dus in variabele seizoenen.In zowel de boeken als de tv-serie wordt melding gemaakt van een tweede maan die uiteen is gevallen. Natuurlijk was deze maan (volgens het boek) gevuld met drakeneieren, dus het is misschien toch geen goed idee om echte wetenschap toe te passen op dit soort fictie.