12 december 2024

Supernova is extra helder dankzij zwaartekrachtslens

Type Ia supernova

Credit: NASA

Sterrenkundigen hebben een supernova waargenomen die extreem helder is dankzij een zogeheten zwaartekrachtslens. Daarbij wordt het licht van de sterexplosie versterkt door de zwaartekracht van een zwaar object dat zich tussen de supernova en de aarde bevindt.Supernova PS-10afx werd ontdekt door de PanSTARRS-telescoop op Hawaii. Uit de gemeten roodsverschuiving in het spectrum blijkt dat de opgevangen straling ruim 9 miljard jaar onderweg is geweest door het uitdijende heelal. Anders gezegd: de supernova bevindt zich op ruim 9 miljard lichtjaar afstand. De waargenomen helderheid is echter veel groter dan je op die afstand zou verwachten. Aanvankelijk werd gedacht dat PS-10afx misschien een zogeheten superluminal supernova zou zijn – een nieuwe klasse van zeldzame, extreem heldere supernova’s die enkele jaren geleden is geïdentificeerd. Maar gedetailleerd onderzoek aan de precieze samenstelling van het licht van PS-10afx  heeft nu uitgewezen dat de explosie een ‘gewone’ type Ia-supernova moet zijn geweest. Type Ia-supernova’s ontstaan wanneer een compacte witte dwergster als gevolg van materieoverdracht van een begeleidende ster een bepaalde kritische massa bereikt en op catastrofale wijze explodeert.

Zwaartekrachtlens

Credit: NASA

De enige manier om afstand, helderheid, kleur, spectrum en helderheidsverloop van de supernova met elkaar in overeenstemming te brengen, is door aan te nemen dat het om een alleszins normale explosie gaat, waarvan het licht versterkt is door een zwaartekrachtslens. Als de helderheid van de supernova binnenkort weer afneemt, zal het wellicht mogelijk zijn om die zwaartekrachtslens in beeld te brengen.Quimby en zijn collega’s verwachten dat er in de toekomst meer ‘gelensde’ supernova’s ontdekt zullen worden. Die maken het mogelijk om nog preciezere uitspraken te doen over de uitdijingsgeschiedenis van het heelal. Bron: Astronomie.nl.

Share

Speak Your Mind

*