29 maart 2024

Einstein’s Algemene Relativiteitstheorie doorstaat test met zware pulsar

PSR_J0348+0432

Credit: ESO/L. Calçada

Voor de zoveelste keer heeft de Algemene Relativiteitstheorie (ART) van Albert Einstein uit 1916 een experimentele test doorstaan. Een groep sterrenkundigen onder leiding van John Antoniadis (Max Planck Institute for radio Astronomy in Bonn, Duitsland) keek met behulp van de Very Large Telescopes (VLT) van de ESO in Chili naar een extreme dubbelster 6800 lichtjaar van ons vandaan, eentje waarin een witte dwerg in 2½ uur draait om een pulsar genaamd PSR J0348+0432. Die pulsar is het restant van een supernova explosie en hij draait in één seconde maar liefst 25 keer om z’n as. Het is eigenlijk een neutronenster, maar omdat we op aarde 25 keer per seconde in de energiebundel van PSR J0348+0432 kijken noemen we het een pulsar. De doorsnede van de pulsar is slechts 20 km en daarin zit maar liefst twee zonsmassa gepropt. Niet voor niets dat z’n dichtheid gigantisch is: de gravitatiekracht aan z’n buitenkant is 300 miljard keer zo sterk als die van de aarde en in de kern van PSR J0348+0432 weegt 1 kubieke cm ongeveer een miljard ton.

Einstein’s ART voorspelt dat door de enorme gravitatiekracht energie moet weglekken in de vorm van zwaartekrachts- of gravitatiegolven. Die golven zijn eigenlijk rimpels in de ruimtetijd en natuurkundigen hebben tot op heden geen succes gehad in het rechtstreeks detecteren ervan. Maar er is nog een gevolg van dat weglekken en dat is dat de periode waarin de witte dwerg om de pulsar draait steeds korter wordt. En dat is nou precies wat het team van Antoniadis wist te meten, het korten worden van die periode. Wat bleek: de periode wordt ieder jaar 8 miljoenste van een seconde korter. 😯 En wat is de voorspelling die met de ART voor dit specifieke geval wordt gegeven? Ja je raad het al, ook 8 miljoenste van een seconde. Driewerf hoera voor de relativiteitstheorie! Een aantal alternatieve theorieën van de ART gaven andere voorspellingen, dus die kunnen direct de prullebak in. Bron: Universe Today + ESO.

Share

Speak Your Mind

*