29 maart 2024

Plotseling afremmende neutronenster stelt sterrenkundigen voor een raadsel

Impressie van een magnetar (Credits: ESA - Author: Christophe Carreau)

Impressie van een magnetar (Credits: ESA – Author: Christophe Carreau)

Dat neutronensterren af en toe een versnelling van hun rotatie meemaken was al lang bekend. Neutronensterren zijn zeer compacte en bizarre objecten, wiens massa ter grootte van de zon gepropt zit in een bol van 10 tot 20 km doorsnede. Af en toe vindt een beving plaats in het binnenste – een zogenaamde glitch – en dan leidt dat tot een plotselinge versnelling van de rotatie. Maar neutronenster 1E 2259+586 vertoont letterlijk het omgekeerde gedrag. Met NASA Swift röntgensatelliet kon men namelijk zien dat z’n rotatie niet versnelde, maar juist vertraagde – een soort van anti-glitch dus. OK, de vertraging was niet veel – 1E 2259+586 draait ééns per zeven seconde een rondje om z’n as en de vertraging bedroeg een derde van een miljoenste van die periode – maar het gaat om de oorzaak. En daarover tast men nog in het duister. 1E 2259+586 is sowieso een bijzondere vorm van een neutronenster, want dankzij z’n enorme magnetische veld wordt ‘ie ook wel een magnetar genoemd. Op het moment dat Swift de vertraging in de rotatie opmerkte werd de hoeveelheid röntgenstraling van de magnetar sterker. De bestaande modellen kunnen niet verklaren hoe dit allemaal kan zijn gebeurd, dus de theoretici moeten weer achter de tekentafels. Bron: Universe Today.

Share

Speak Your Mind

*