Impressie van de Kepler ruimtetelescoop. Credit: NASA/JPL-Caltech
Berichten van de dood van de belangrijkste planetenjager zouden schromelijk overdreven kunnen zijn. De Kepler Space Telescope zou in plaats daarvan simpelweg een nieuwe fase van z’n missie ingaan: het zoeken naar planeten met een gravitatie-vergrootglas.
Sinds z’n lancering in 2009 heeft NASA’s Kepler-missie duizenden kandidaat-exoplaneten ontdekt, waarvan zo’n 90 procent waarschijnlijk echt zal blijken te zijn. Hiermee is het verreweg het meest succesvolle instrument om verre werelden mee te ontdekken.
Om dit soort exoplaneten te vinden moet Kepler voortdurend naar sterren turen, om te zoeken naar kleine veranderingen in helderheid wanneer een planeet voor z’n moederster langstrekt. Om dit te doen moet Kepler zijn blik stabiliseren door middel van minstens drie reactiewielen. Inmiddels zijn twee van de vier wielen stuk gegaan.
Een beverig gezichtsvermogen hoeft niet het einde te betekenen voor Kepler. Hij kan simpelweg een andere methode gaan gebruiken om exoplaneten te vinden: microlenzen. Als twee sterren precies op één lijn staan (vanuit ons gezichtspunt), dan zal de zwaartekracht van de voorste ster het licht van de achterliggende ster verbuigen en versterken. Als de voorliggende ster planeten herbergt, dan zorgen deze voor een extra versterking. De signalen kunnen in dit geval heel groot zijn, soms zelfs een honderd procent verandering in de helderheid van de ster, waardoor de signalen makkelijk zichtbaar zijn.
Credit: NASA
Kepler zou op deze manier enkele tientallen planeten per jaar moeten kunnen vinden – niet bepaald het tempo dat we gewend zijn van Kepler, maar het is beter dan doelloos rondhangen. Met de overgangsmethode is het makkelijk om planeten te spotten in korte omloopbanen, waar de temperatuur aangenaam zou kunnen zijn. Microlenzen zijn geschikter om planeten met grotere omloopbanen te vinden – voorbij een gebied dat de sneeuwlijn wordt genoemd – waar het te koud is voor vloeibaar water. Het bestuderen van beide extremen zijn kunnen leiden tot een beter begrip van de grenzen van de leefbare zone – het gebied waarin de omstandigheden gunstig zijn voor het leven. Hoewel observatoria aan de grond prima in staat zijn om planeten te ontdekken middels microlenzen, bevindt Kepler zich in een unieke positie. De ruimtetelescoop draait om de zon en kan dus stellaire uitlijningen zien die we simpelweg niet kunnen zijn vanuit onze hoek, waardoor het exoplaneten kan ontdekken die wij vanaf aarde niet kunnen ontdekken.Kepler is niet ontworpen voor het detecteren van microlenzen, waardoor het goedkoper zal kunnen zijn om een speciale microlens-missie te lanceren. NASA heeft momenteel zo’n voorstel in overweging voor z’n twee gedoneerde spionagetelescopen. Deze zullen de komende tien jaar echter niet gelanceerd worden, zodat Kepler tot die tijd het detecteren van microlenzen voor z’n rekening kan nemen. Bovendien zijn ingenieurs van NASA druk bezig om één van de stabilisatiewielen van Kepler weer aan de gang te krijgen. De dokters zijn druk bezig met de patiënt – het is nog niet nodig om bloemen op z’n graf te leggen. Het volledige onderzoek kan hier gelezen worden. Bron: New Scientist.
Speak Your Mind