28 maart 2024

Reusachtige stormen op Saturnus verklaard

Great White Spot Saturn

Credit: UPV/EHU

De reusachtige stormen op Saturnus worden nu beter begrepen. Door gegevens die verzameld zijn door de Cassini-ruimtesonde te combineren met computermodellen, hebben wetenschappers nu voor het eerst het gedrag van deze stormen kunnen verklaren.

Ongeveer ieder Saturnusjaar (vergelijkbaar met 30 aardse jaren) wordt er een enorme storm geproduceerd op de ringplaneet, waarvan de effecten over de hele planeet gevoeld kunnen worden. Deze reusachtige stormen staan bekend als Grote Witte Vlekken, als gevolg van hun roomwitte voorkomen in de atmosfeer van Saturnus. De eerste waarneming van zo’n storm is verricht in 1876; de Grote Witte Vlek van 2010 was de zesde.

In het geval van de meest recente Grote Witte Vlek bevond de Cassini-planetenverkenner zich op de ideale positie om waarnemingen in hogeresolutie te verrichten. De storm begon als een kleine, witte wolk op het noordelijke halfrond. Deze vlek is snel gaan groeien en is zeven maanden lang actief gebleven. Na verloop van tijd werd er een bataljon van witte wolken gegenereerd, die allemaal zijn gaan uitbreiden. Het gevolg was een turbulente ring met een oppervlak van miljoenen vierkante kilometers! Dankzij het nieuwe onderzoek zijn de verborgen geheimen van dit fenomeen blootgelegd.

De astronomen hebben foto’s van Cassini geanalyseerd, om te achterhalen wat de windsnelheid is in de “kop” van de storm, het punt waar alle activiteit vandaan komt. Dit is het gebied waar de storm in wisselwerking stond met de circulerende atmosfeer, waardoor zeer krachtige winden zijn ontstaan, van gemiddeld zo’n 500 km/u. Daarnaast hebben ze vastgesteld dat de stormwolken zich 40 kilometer boven de “normale” wolken bevinden.Het onderzoek heeft het achterliggende mechanisme onthult. Berekeningen laten zien dat de focus van de storm zich 300 kilometer boven de zichtbare wolken bevindt. De storm transporteert enorme hoeveelheden vochtig gas richting de buitendelen van de atmosfeer, waardoor zichtbare wolken ontstaan en enorme hoeveelheden energie vrijgemaakt worden. Deze injectie van energie reageert gewelddadig met de dominante winden van Saturnus, waardoor windsnelheden van 500 km/u geproduceerd kunnen worden. Mogelijk kunnen de resultaten van dit onderzoek ook gebruikt worden om het weer op aarde beter te begrijpen. Bron: Phys.org.

Share

Speak Your Mind

*