29 maart 2024

Honderd jaar geleden kwam Niels Bohr met z’n atoommodel

Niels Bohr, de 'vader van het atoommodel'

Niels Bohr, de ‘vader van het atoommodel’ Credit: AB Lagrelius & Westphal.

Juli 1913 – komende maand precies honderd jaar geleden – publiceerde de Deense natuurkundige Niels Bohr (1885-1962) in het tijdschrift Philosophical Magazine Series 6, Volume 26 z’n beroemd geworden artikel “On the Constitution of Atoms and Molecules“, waarin voor het eerst geponeerd werd dat atomen bestaan uit een atoomkern, waar elektronen omheen draaien. In het artikel schreef Bohr dat de banen van elektronen om de atoomkern gekwantificeerd zijn en dat deze banen worden gekenmerkt door gedefinieerde waardes, namelijk h/2π, 2h/2π, 3h/2π etc (waarbij h de constante van Planck is).Twee jaar eerder had Ernest Rutherford ook al een poging gedaan het atoom te beschrijven, maar die kwam niet verder dan een model van een positief geladen bolletje – een soort plum pudding – waarin kleine negatief geladen stukjes zaten, de electronen. Feitelijk was de discussie over atomen al millenia oud, zoals ook te zien is aan de tijdlijn hieronder van de verschillende atoommodellen. Rutherfords model gaf geen verklaring voor de vraag waarom de negatief geladen elektronen niet direct op de atoomkern knalde, want tegengestelde (electromagnetische) ladingen trekken elkaar toch aan Bohr’s gekwantificeerde energiebanen losten het probleem op. Daarbij postuleerde hij dat de emissie van licht optreedt wanneer een elektron zich verplaatst van een hogere energiebaan naar een lagere; absorptie van een foton zorgt voor het tegengestelde effect. De energie die hierbij vrijkomt (in de vorm van een foton) is hν, metν de frequentie van de uitgezonden golf. Op deze wijze kon hij het atoomspectra – exacte frequenties van lichtkwanta – van waterstof verklaren.Met zijn artikel uit 1913 was Bohr één van de grondleggers van de kwantummechanica, dat in de jaren twintig werd ontwikkeld en dat samen met Einstein’s Relativiteitstheorie tot de twee grootste natuurkundige theorieën van de twintigste eeuw behoort.atoom Bron: Science News + Wikipedia.

Share

Speak Your Mind

*