Embryo van monsterster ontdekt

Nieuwe waarnemingen met de Atacama Large Millimeter/submillimeter array (ALMA) hebben astronomen een ongekend beeld gegeven van een reusachtige ster-in-wording in een donkere wolk. Daarbij is een stellaire ‘baarmoeder’ ontdekt die meer dan 500 keer zoveel massa bevat als de zon – de grootste die ooit in de Melkweg is waargenomen – en die nog steeds groeit. De stellaire embryo daarbinnen voedt zich gretig met materiaal uit de omgeving. Naar verwachting zal de wolk een zeer heldere ster van tot wel honderd zonsmassa’s baren.De zwaarste en helderste sterren in de Melkweg ontstaan binnen koele, donkere wolken die het zicht op het vormingsproces ontnemen. Een internationaal team van astronomen heeft nu ALMA ingezet om een soort echografie te maken van de Spitzer Dark Cloud (SDC) 335.579-0.29, een donkere wolk op ongeveer 11.000 lichtjaar van de aarde.Er bestaan twee theorieën over de vorming van de zwaarste sterren. Volgens de ene valt de donkere moederwolk in stukken uiteen, waardoor verscheidene kleine kernen ontstaan die elk voor zich samentrekken en uiteindelijk sterren vormen. De andere is dramatischer van aard: de wolk begint als geheel samen te trekken, en uit de materie die in hoog tempo naar het centrum stroomt, ontstaan een of meer stellaire kolossen.

De donkere wolk SDC335.579-0.292 is ontdekt met de infaroodsatellieten Spitzer (NASA) en Herschel (ESA). Het team heeft de ongekende gevoeligheid van ALMA gebruikt om gedetailleerd naar zowel de hoeveelheid stof als naar de beweging van het gas in deze donkere wolk te kijken. En daarbij hebben ze een stellair embryo van monsterachtige proporties ontdekt.Binnen het embryo is een absolute reus aan het groeien – de grootste protostellaire kern die ooit is waargenomen. Rond deze kern – de baarmoeder van de stellaire embryo – kolkt een hoeveelheid materie van 500 zonsmassa’. En de ALMA-waarnemingen laten zien dat er nog veel meer materiaal naartoe stroomt, waardoor de massa ervan nog zal toenemen. Deze materie zal uiteindelijk samentrekken tot een jonge ster die tot wel honderd keer zo zwaar is als onze eigen ster – een zeldzaamheid.De ALMA-waarnemingen laten de spectaculaire details zien van de bewegingen in het draderige netwerk van stof en gas, die aantonen dat er een enorme hoeveelheid gas naar een compact centraal gebied stroomt. Het lijkt er dus op dat zware sterren ontstaan uit donkere wolken die als geheel samentrekken, zonder te fragmenteren.

Bron: European Southern Observatory.