Venus, badend in het zodiakaal licht van komeetstof

Vorig jaar november stond Venus aan de oostelijke ochtendhemel te schitteren en kon men ‘m voor zonsopkomst bewonderen. Op 16 november 2012 maakte de Oostenrijkse astrofotograaf Rudi Dobesberger vanuit het Kalkalpen National Park in Oostenrijk deze prachtige foto van Venus. Helemaal links boven de horizon zie je de gele gloed van Wenen, dat zich 150 km verderop bevindt, rechts van Venus aan de horizon is de gloed van Graz te zien, 110 km verderop. Wat direct opvalt is de witte waas die over Venus hangt en die in een soort straal naar rechtsboven wijst, richting het sterrenbeeld Leeuw. Venus heeft daardoor wel iets van een komeet weg, maar dat is natuurlijk niet zo. En toch heeft het in zekere zin weer wel met kometen te maken. Die waas wordt namelijk het zodiakaal licht genoemd, dat z’n naam ontleent aan de zodiak, de dierenriem. Het wordt soms ook wel gegenschein genoemd.

Zodiakaal licht

Giovanni Domenico Cassini was de eerste die in 1683 het verschijnsel van het zodiakaal licht beschreef, als een uiterst zwakke permanente driehoekige witte lichtgloed aan de nachtelijke hemel die lijkt uit te stralen vanaf de zon langs de ecliptica en de daarlangs gelegen sterrenbeelden van de dierenriem. Lange tijd was de oorsprong van het zodiakaal licht duister – what’s in a name – maar sinds een paar jaar weten we dat het licht wordt veroorzaakt door stof dat achtergelaten is door kometen. Hieronder een impressie van dat zodiakaal licht, dat deel uit maakt van het zonnestelsel en dat als zodanig ook vanaf planeten bij andere sterren zichtbaar is, zoals wij ook kometenstof bij andere planetenstelsels kunnen zien.

Wisten jullie dat trouwens dat Brian May – gitarist van Queen – ooit in 1974 een wetenschappelijk artikel over zodiakaal licht heeft geschreven en dat hier te vinden is? De foto van Rudi Dobesberger is met zijn persoonlijke toestemming hier geplaatst. Meer prachtige astrofoto’s kan je op zijn website zien. Bron: Bad Astronomy.