Site pictogram Astroblogs

Voor het eerst transitie waargenomen van exoplaneet in röntgenlicht

Impressie van het systeem HD 189733, rechtsboven de echte röntgenwaarneming. Credit: NASA/Chandra.

Impressie van het systeem HD 189733, rechtsboven de echte röntgenwaarneming. Credit: NASA/Chandra.

Er zijn op dit moment 925 bevestigde exoplaneten bekend, waarvan het grootste gedeelte is ontdekt doordat de exoplaneet gezien vanaf de aarde voor de ster langs schuift en een dipje in de optische lichtcurve veroorzaakt. Maar nu is voor het eerst ook een ’transitie’ waargenomen – zo heet dat voorbij schuiven van een exoplaneet tussen ster en aarde in – in röntgenlicht en wel door de twee röntgensatellieten Chandra van de NASA en de XMM Newton van de ESA. Het gaat om de ster HD 189733, 63 lichtjaren van ons vandaan. De ontdekte exoplaneet heet HD 189733b – yep, een extra ‘b’ erbij – en het is een hete Jupiter, d.w.z. dat hij ongeveer zo groot als Jupiter is als heel erg heet. Dat laatste komt door z’n afstand tot de ster, die pakweg dertig keer korter is dan de afstand aarde-zon. HD 189733b draait in slechts 2,2 dagen om de ster heen. Uit de waarnemingen met Chandra en XMM-Newton blijkt dat er nog een zwakke, rode ster eens per 3200 jaar om HD 189733 draait. Op de afbeelding zie je die ster rechtsonder. In het kleine kader rechtsboven is de röntgenwaarneming te zien, waarop HD 189733 de grote paarse puntbron is, de rode begeleider staat rechtsonder, de bron onder HD 189733 is een achtergrondster, die niet hoort bij dit systeem. HD 189733b is niet op de afbeelding te zien, die staat te dicht bij HD 189733.De planeet wordt al lang bestudeerd in optisch licht en daaruit is naar voren gekomen dat ‘ie azuurblauw is en dat de temperatuur van z’n atmosfeer schommelt rond de 1000 graden Celsius, dat het er glas (!) kan regenen en dat er winden waaien van een slordige 7000 kilometer per uur. Leuke exoplaneet, nietwaar? Hier het wetenschappelijke artikel over de röntgenwaarnemingen aan HD 189733b. Bron: NASA.

FacebookTwitterMastodonTumblrShare
Mobiele versie afsluiten