29 maart 2024

Hubble-ruimtetelescoop ontdekt immense verzameling sterrenhopen

Abell 1689 groot

Het hart van de cluster van sterrenstelsels Abell 1689. Credit: NASA, ESA, J. Blakeslee & K. Alamo-Martinez.

Uit waarnemingen met de Hubble-ruimtetelescoop blijkt dat er in het hart van de cluster Abell 1689, een kolossale samenscholing van sterrenstelsels, naar schatting 160.000 bolvormige sterrenhopen rondzwermen. Ter vergelijking: ons Melkwegstelsel telt ongeveer 150 van die bolhopen.

Bolvormige sterrenhopen zijn compacte samenballingen van honderdduizenden, voornamelijk zeer oude, sterren. Bijna 95 procent van deze sterrenhopen zijn ontstaan tijdens de eerste één a twee miljard jaar na het ontstaan van het heelal, 13,8 miljard jaar geleden.Met de Hubble-ruimtetelescoop zijn ‘maar’ tienduizend van de bolhopen in Abell 1689 daadwerkelijk te zien. Maar de onderzoekers gaan ervan uit dat het hierbij om het topje van de ijsberg gaat. Door hun grote afstand tot de aarde (ruim 2 miljard lichtjaar) zal het merendeel van de sterrenhopen te zwak zijn om door Hubble te worden gedetecteerd. Desondanks kan uit het nieuwe Hubble-onderzoek worden geconcludeerd dat de meeste bolhopen in het hart van de cluster te vinden zijn. En daar bevindt zich ook de grootste concentratie donkere materie. Dat betekent dat de ‘bolhoopdichtheid’ kan worden gebruikt om de verdeling van de donkere materie in clusters als deze in kaart te brengen. Anders gezegd: als je weet hoeveel bolvormige sterrenhopen zich binnen een bepaald gebied bevinden, kun je een schatting maken van de hoeveelheid donkere materie ter plaatse.Donkere materie is materie die geen licht uitzendt, maar wel kan worden opgespoord doordat zij zwaartekrachtsaantrekking uitoefent op haar omgeving. Aangenomen wordt dat de donkere materie, die ongeveer 85% van alle massa in het heelal voor haar rekening neemt, als fundament heeft gediend voor de vorming van (clusters van) sterrenstelsels. Bron: Astronomie.nl.

Share

Speak Your Mind

*