29 maart 2024

Krachtige nieuwe telescoopcamera ziet de koele gloed van stervorming

NGC 6334 groot

De Kattenpootnevel, gezien door Artemis. Credit: ArTeMiS team/Ph. André, M. Hennemann, V. Revéret et al./ESO/J. Emerson/VISTA Acknowledgment: Cambridge Astronomical Survey Unit

Een nieuw instrument, ArTeMiS genaamd, is met succes geïnstalleerd op APEX – het Atacama Pathfinder Experiment. APEX is een 12-meter telescoop, hoog in de Chileense Atacamawoestijn, die waarnemingen doet op golflengten van een millimeter en minder. In dit deel van het elektromagnetische spectrum, dat tussen het infrarood- en het radiogebied ligt, kunnen astronomen dieper het heelal in kijken dan met optische telescopen. Met de nieuwe camera is al een spectaculair detailrijke opname gemaakt van de Kattenpootnevel.

sneeuw bij APEX

Het ArTeMiS-team graaft zich een weg door de sneeuw om bij het controlegebouw van de APEX-telescoop op de Chajnantor-hoogvlakte in het noorden van Chili te kunnen komen. Ter vergelijking: een foto van het gebouw onder normale omstandigheden. Credit:ArTeMiS team/ESO

Artemis [1]ArTeMiS staat voor: Architectures de bolométres pour des Télescopes á  grand champ de vue dans le domaine sub-Millimétrique au Sol (Bolometerarrays voor submillimetertelescopen met een groot … Lees verder is een nieuwe groothoekcamera voor submillimetergolflengten. Hij is een waardevolle aanvulling op het instrumentarium van APEX, die het bereik en de beeldscherpte van deze telescoop verder vergroot. De detectorarray van ArTeMiS gedraagt zich meer als een ccd-camera dan zijn voorgangers, en kan hemelgebieden sneller en gedetailleerder in kaart brengen.Het team dat ArTeMiS heeft geïnstalleerd had met extreme weersomstandigheden te kampen. Door zeer zware sneeuwval op de Chajnantor-hoogvlakte raakte het controlegebouw van APEX bijna ingesneeuwd. Met hulp van personeel van de ALMA Operations Support Facility en APEX, wist het team de kisten van ArTeMiS via een geïmproviseerde weg, tussen de sneeuwbanken door, naar de telescoop te brengen. Daar aangekomen lukte het om het instrument in elkaar te zetten en de cryostaat op zijn plek te krijgen.Om het instrument te kunnen testen moest het team vervolgens wachten op zeer droge weersomstandigheden, omdat de submillimetergolven die ArTeMiS waarneemt sterk worden geabsorbeerd door waterdamp in de aardatmosfeer.Maar toen het eenmaal zo ver was, konden de testwaarnemingen met succes worden uitgevoerd. Daarna is ArTeMiS al bij diverse wetenschappelijke projecten ingeschakeld. Een van de onderzoeksobjecten was het stervormingsgebied NGC 6335, ook bekend als de Kattenpootnevel, in het sterrenbeeld Schorpioen. Deze nieuwe ArTeMiS-opname is aanzienlijk beter dan eerdere APEX-opnamen van ditzelfde gebied.Het testen van ArTeMiS is inmiddels afgerond en de camera zal nu terugkeren naar Saclay in Frankrijk om extra detectoren in het instrument te installeren. Maar het hele team is al erg enthousiast over de resultaten van deze eerste waarnemingen, die een prachtige beloning zijn voor vele jaren van hard werken en niet zouden zijn bereikt zonder de hulp en steun van het APEX-personeel.

Bron: European Southern Observatory.

Voetnoten

Voetnoten
1 ArTeMiS staat voor: Architectures de bolométres pour des Télescopes á  grand champ de vue dans le domaine sub-Millimétrique au Sol (Bolometerarrays voor submillimetertelescopen met een groot beeldveld op vaste grond).
Share

Speak Your Mind

*