28 maart 2024

Mysterieuze laag van de zon in ongeëvenaard detail in beeld gebracht

chromosfeer bij rustige en onrustige zon

De chromosfeer bij een rustige (links) en een onrustige (rechts) zon. Credit: NASA/SDO/MPS.

Drie maanden na de “lancering” van de “ballontelescoop” Sunrise hebben wetenschappers van het Max Planck Instituut prachtige beelden vrijgegeven van de chromosfeer van de zon. Dat is de scheidingslaag tussen de “koele” fotosfeer en de enorm hete corona. Sunrise is het eerste observatorium dat de chromosfeer gedetailleerd heeft waargenomen in uv-licht. Op de foto’s zijn structuren zichtbaar van enkele honderden kilometers groot.

De chromosfeer bevat nog altijd vele raadselen. Binnen deze laag neemt de temperatuur enorm veel toe naarmate je verder van de fotosfeer komt, ondanks het feit dat de afstand tot de kern steeds groter wordt. Mogelijk vormen plasmagolven een gedeeltelijke oorzaak van dit merkwaardige effect. Uit opnames van Sunrise blijkt dat de chromosfeer nog complexer is dan we dachten. Op plaatsen waar de zon rustig is, bevat de chromosfeer een patroon van donkere gebieden met een lichte rand. Op plaatsen waar de zon actief is, is dit patroon veel onregelmatiger en onrustiger: er zijn geen scherpe randen meer, maar wel langgerekte structuren. Ook zijn dingen zichtbaar die vermoedelijk magnetische fluxbuizen voorstellen – basisbestanddelen van het magnetische veld van onze moederster.

Uit dit alles blijkt dat de structuur van de chromosfeer sterk afhankelijk is van de activiteit van de zon. Tot grote doorbraken hebben de waarnemingen nog niet geleid. Het is nu aan een volgende NASA-missie om het onderzoek voort te zetten: de Iris-satelliet. Ook deze zal de chromosfeer gaan waarnemen in ultraviolet.

Bron: Astronomie.nl

Share

Speak Your Mind

*