29 maart 2024

Kern van sterrenstelsel bevat mogelijk twee supermassieve zwarte gaten

Binairy black hole

Animatie van twee supermassieve zwarte gaten die op korte afstand om elkaar heen draaien. Credit: NASA

Astronomen hebben mogelijk twee supermassieve zwarte gaten gevonden in de kern van een vergelegen sterrenstelsel, die om elkaar heen cirkelen als kosmische danspartners. Deze uitzonderlijk zeldzame ontdekking is verricht door NASA’s Widefield Infrared Survey Explorer (WISE). Vervolgwaarnemingen hebben uitgewezen dat het sterrenstelsel een aantal ongebruikelijke eigenschappen bezit, waaronder een misvormde straalstroom die het resultaat zou kunnen zijn van het ene zwarte gat die de straalstroom van het andere zwarte gat doet tuimelen.

De ontdekking kan astronomen hopelijk vertellen hoe supermassieve zwarte gaten precies groeien. Hierop zijn twee mogelijke antwoorden te geven: ten eerste kan een zwart gat groeien door miljarden zonnemassa’s aan materiaal op te slokken. Ten tweede kunnen supermassieve zwarte gaten samensmelten tot een groter exemplaar, wat vooral kan gebeuren bij een galactische botsing.

Als twee sterrenstelsels met elkaar in botsing komen, vind er een zwaartekrachtdans plaats die er uiteindelijk voor zal zorgen dat beide stelsels gaan samensmelten tot een groter exemplaar. De zwarte gaten in beide centra zullen ook gaan samensmelten: eerst zullen ze langzaam om elkaar heen draaien, waarna ze langzaam naar elkaar toe spiraliseren. Uiteindelijk zal de onderlinge afstand slechts enkele lichtjaren bedragen.

binary black hole jets disk

Credit: NASA

Dit soort “kleffe” zwarte gaten, die tweeling-zwarte gaten of binaire zwarte gaten genoemd worden, zijn het lastigst om te vinden. Slechts een aantal kandidaten zijn bekend en die staan allemaal relatief dichtbij. De nieuwe kandidaat gaat door het leven als WISE J233237.05-505643.5 en staat op een veel grotere afstand van 3,8 miljard lichtjaar van de aarde.Maar hoe weten ze dat het om een tweeling-zwart gat gaat? De afstand is immers dusdanig groot dat afzonderlijke zwarte gaten onmogelijk opgelost kunnen worden vanuit het beeldsignaal. De clue zit ‘m in de typische straalstromen die worden uitgezonden door actieve zwarte gaten. Zo’n “jet” is normaal gesproken kaarsrecht, maar in dit geval vertoonde het een zigzagpatroon. Als een tweede zwart gat om het eerste draait, dan zal het zwarte gat gaan tollen, waardoor de vorm van z’n straalstroom verstoord raakt. Hierdoor zijn astronomen ervan overtuigd geraakt dat het om een binair zwart gat moet gaan. Honderd procent zeker is men echter niet.Het volledige onderzoek kan hier teruggelezen worden. Bron: NASA

.

Share

Comments

  1. o ja, dat moet hè. zegt

    we hebben ook altijd pech hè.
    net nu we een “big crunch” nodig hebben om die waanzinnige afstanden te overbruggen,
    kregen we van de week een college uitdijing voor de kiezen.

  2. een straaltje licht uit 2 klonten zo groot als r.i.p. Ison op een afstand van 1,2 x 10 tot de 12e parsec w-h-ubbelt.
    op ongeveer 3 x 10 tot de 25e meter afstand zien we iets eigenaardigs. lachen toch (*_*).

    Lichtjaar
    Een lichtjaar, symbool lj, (Engels: light-year, symbool: ly) is een lengtemaat die wordt gebruikt in de astronomie. Een lichtjaar is de afstand die licht in vacuüm aflegt in een periode van één jaar volgens de aardse kalender. Een lichtjaar is dus geen eenheid van tijd, zoals de naam suggereert.

    Om precies te zijn is een lichtjaar gedefinieerd als de afstand die een foton zou afleggen in vrije ruimte, oneindig ver weg van elk zwaartekrachtsveld en magnetisch veld in één Juliaans jaar (365,25 dagen van elk 86 400 seconden). Doordat de lichtsnelheid in vacuüm per definitie exact gelijk is aan 299 792 458 m/s is een lichtjaar exact gelijk aan 9 460 730 472 580 800 meter,[1] dus afgerond 9,46 biljoen kilometer. Een lichtjaar is ook ongeveer gelijk aan 63 241 astronomische eenheden (AE).

    Het lichtjaar wordt vaak gebruikt om de afstand tot sterren, sterrenstelsels en andere objecten in het heelal aan te duiden. In de astronomie wordt voor zulke afstanden echter vaker de parsec gebruikt, die gedefinieerd is als de afstand op welke een object een parallax van één boogseconde genereert als het geobserveerde object zich één astronomische eenheid zou verplaatsen loodrecht op de zichtlijn van de waarnemer. Een parsec is ongeveer gelijk aan 3,26 lichtjaar. De voorkeur wordt gegeven aan de parsec omdat deze gemakkelijker kan worden afgeleid uit en vergeleken met gegevens uit observaties. Bij het algemene publiek buiten wetenschappelijke kringen wordt de eenheid lichtjaar echter vaker gebruikt.

    Eenheden gerelateerd aan het lichtjaar zijn het lichtuur, de lichtminuut en lichtseconde, de afstand die het licht aflegt in vacuüm in respectievelijk een uur, een minuut en een seconde. Een lichtminuut is gelijk aan 17 987 547 480 meter, ofwel circa 18 miljoen kilometer. Een lichtseconde is (per definitie) 299 792 458 m.

  3. o ja, dat moet hè, zegt

    we hebben het hier dus wel over een afstand 1,2 x 10 tot de 12e parsec, ofwel 3 x 10 tot de 25e meter. en 2 objecten die wij NIET kunnen zien ter grootte van r.i.p. Ison waaruit een een lichtstraaltje lijkt te w-h-ubbelen.

Speak Your Mind

*