Animatie van twee supermassieve zwarte gaten die op korte afstand om elkaar heen draaien. Credit: NASA
Astronomen hebben mogelijk twee supermassieve zwarte gaten gevonden in de kern van een vergelegen sterrenstelsel, die om elkaar heen cirkelen als kosmische danspartners. Deze uitzonderlijk zeldzame ontdekking is verricht door NASA’s Widefield Infrared Survey Explorer (WISE). Vervolgwaarnemingen hebben uitgewezen dat het sterrenstelsel een aantal ongebruikelijke eigenschappen bezit, waaronder een misvormde straalstroom die het resultaat zou kunnen zijn van het ene zwarte gat die de straalstroom van het andere zwarte gat doet tuimelen.
De ontdekking kan astronomen hopelijk vertellen hoe supermassieve zwarte gaten precies groeien. Hierop zijn twee mogelijke antwoorden te geven: ten eerste kan een zwart gat groeien door miljarden zonnemassa’s aan materiaal op te slokken. Ten tweede kunnen supermassieve zwarte gaten samensmelten tot een groter exemplaar, wat vooral kan gebeuren bij een galactische botsing.
Als twee sterrenstelsels met elkaar in botsing komen, vind er een zwaartekrachtdans plaats die er uiteindelijk voor zal zorgen dat beide stelsels gaan samensmelten tot een groter exemplaar. De zwarte gaten in beide centra zullen ook gaan samensmelten: eerst zullen ze langzaam om elkaar heen draaien, waarna ze langzaam naar elkaar toe spiraliseren. Uiteindelijk zal de onderlinge afstand slechts enkele lichtjaren bedragen.
Credit: NASA
Dit soort “kleffe” zwarte gaten, die tweeling-zwarte gaten of binaire zwarte gaten genoemd worden, zijn het lastigst om te vinden. Slechts een aantal kandidaten zijn bekend en die staan allemaal relatief dichtbij. De nieuwe kandidaat gaat door het leven als WISE J233237.05-505643.5 en staat op een veel grotere afstand van 3,8 miljard lichtjaar van de aarde.Maar hoe weten ze dat het om een tweeling-zwart gat gaat? De afstand is immers dusdanig groot dat afzonderlijke zwarte gaten onmogelijk opgelost kunnen worden vanuit het beeldsignaal. De clue zit ‘m in de typische straalstromen die worden uitgezonden door actieve zwarte gaten. Zo’n “jet” is normaal gesproken kaarsrecht, maar in dit geval vertoonde het een zigzagpatroon. Als een tweede zwart gat om het eerste draait, dan zal het zwarte gat gaan tollen, waardoor de vorm van z’n straalstroom verstoord raakt. Hierdoor zijn astronomen ervan overtuigd geraakt dat het om een binair zwart gat moet gaan. Honderd procent zeker is men echter niet.Het volledige onderzoek kan hier teruggelezen worden. Bron: NASA
.
