Zonnestorm van juli 2012 was één van de krachtigste ooit

De zonnestorm die losbarstte in juli 2012 was de heftigste in zestig jaar tijd, en mogelijk de heftigste die ooit is waargenomen. Volgens wetenschappers is de aarde daarbij door het oog van de naald gekropen: als de storm op de aarde gericht zou zijn geweest, zou dat de grootste technologische ramp uit de geschiedenis veroorzaakt hebben. De wetenschappers luiden daarom de noodklok: het wordt tijd dat beleidsbepalers maatregelen gaan treffen.

De coronale massa-ejectie (CME) was vermoedelijk krachtiger dan de beroemde Carrington-zonnestorm in 1859, waarbij de zon voldoende straling op de aardatmosfeer dumpte om wereldwijde noorderlichten te veroorzaken, van de polen tot de tropen. In het oosten van de VS en het westen van Europa waren de noorderlichten dusdanig fel dat mensen ’s nachts de krant konden lezen.

Had een vergelijkbare uitbarsting in juli 2012 de aarde bereikt, dan zouden elektriciteitsnetwerken zijn uitgevallen, communicatiesystemen verstoort zijn geraakt, satellieten zijn uitgevallen en zouden mensen in vliegtuigen zijn blootgesteld aan onverantwoord hoge stralingsdoses. Dit roepen wetenschappers trouwens bij iedere CME, maar bij die van juli 2012 zouden deze doemscenario’s allemaal zijn uitgekomen!

Coronale massa-ejecties vormen onderdeel van zonnestormen en kunnen miljarden tonnen aan zonnedeeltjes wegblazen in de vorm van gasbellen en magnetische uitbarstingen. Een dergelijke storm schilt als het ware het aardmagnetisch veld als een ui, waardoor zonnedeeltjes die atmosfeer kunnen binnendringen, vooral aan de polen. De CME van juli 2012 was niet alleen heel krachtig, maar ook bijzonder snel: de meeste zonnestormen doen een er een dag of twee over om de aarde te bereiken, maar de superstorm deed dat in 18 uur!

Gelukkig was de storm van juli 2012 niet op aarde gericht, maar ging deze precies de ándere kant op. Toch hopen de wetenschappers dat dit onderzoek een wake-up call is voor beleidsbepalers en politici. Toch zijn ze ook realistisch: “er zal waarschijnlijk pas echt iets veranderen als het een keer goed mis gaat”. Maar ja, dat is helaas altijd zo, toch?

Bronnen: University of Colorado en NASA.