28 maart 2024

Gaswolk nadert het supermassieve zwarte gat in het centrum van de Melkweg

Röntgenopname van de Melkwegwegkern. Activiteit van het zwarte gat zou direct zichtbaar moeten worden. credit: NASA/Swift/N. Degenaar (Univ. of Michigan)

Astronomen van de Universiteit van Michigan zouden de eerste kunnen zijn om een zeldzame botsing te aanschouwen die over een paar maanden zal plaatsvinden in het centrum van de Melkweg. Het team maakt namelijk gebruik van NASA’s Swift-telescoop om dagelijkse opnames te maken van een mysterieuze gaswolk (van drie aardemassa’s) die momenteel richting het supermassieve zwarte gat spiraliseert.Vanuit ons gezichtspunt bevindt het supermassieve zwarte gat zich op een afstand van 25.000 lichtjaar, in de richting van de sterrenbeelden Boogschutter en Schorpioen. De gaswolk wordt G2 genoemd en zal binnen enkele maanden in botsing komen met het zwarte gat, dat Sagittarius A* wordt genoemd. Astronomen hebben iets dergelijks nooit gezien en zitten dus watertandend op het puntje van hun stoel te wachten. Supermassieve zwarte gaten bevinden zich in de kern van vrijwel alle elliptische- en spiraalvormige sterrenstelsels. De ‘onze’ is echter miljoenen keren zwakker dan de meeste van z’n soortgenoten. De botsing zal astronomen in staat stellen om te zien hoe zwakke zwarte gaten zich voeden. Mogelijk levert dit inzichten in waarom sommige zwarte gaten veel zwakker zijn dan anderen. Overigens zijn zwarte gaten natuurlijk onzichtbaar – maar als ze zich voeden, wordt het invallende gas dusdanig verhit dat het krachtige röntgenstraling gaat uitzenden, dat vervolgens weer opgepikt kan worden door telescopen zoals Swift.

Swift is de enige telescoop die het centrum van de Melkweg dagelijks afspeurt op röntgengolflengten. De Universiteit van Michigan heeft vervolgens een hulpmiddel ontwikkelt dat razendsnel veranderingen in röntgenintensiteit kan detecteren. Zodra de gaswolk in botsing komt met het zwarte gat, zullen de mensen van de UvM de eerste zijn die het merken. Het zal namelijk moeten leiden tot een gigantische toename in röntgenactiviteit!Astronomen hebben geen idee hoe uitgesproken het verschil in helderheid zal zijn. Als G2 helemaal uit gas bestaat, zal er een röntgenuitbarsting plaatsvinden die nog jarenlang zichtbaar kan blijven. Bevat G2 echter een oude ster, dan zal het zwarte gat slechts een beetje van de gaswolk leegslurpen. De rest zal door de zwaartekracht van de ster uit de kaken van het monster gehouden worden. De ster zelf zal een te grote snelheid hebben om opgeslokt te worden. Maar goed, we weten het niet. Afwachten dus! Bron: University of Michigan.

Share

Speak Your Mind

*