28 maart 2024

Kan een raket aangedreven worden door een Kugelblitz?

Concept van een interstellaire raket, credit: Adrian Mann

Even een Astroblog uit de categorie “ooit, wellicht, in de verre toekomst…”, over een onderwerp waar mijn collega Olaf van Kooten vaak over heeft geschreven: de aandrijving van raketten, waarmee men naar andere sterren wil reizen. Met onze huidige technieken doen we er decennia over de rand van het zonnestelsel te bereiken, zoals de Voyager 1 heeft gepresteerd. In het tempo waarin deze nu vliegt – een slordige 17 km per seconde – doet ‘ie er nog altijd 40.000 jaar over om de eerstvolgende ster te bereikenAC +79 3888 – alias Gliese 445 – op 17,6 lichtjaar afstand van de aarde. Veel te lang natuurlijk wil je daar een bemande missie heen sturen. Vandaar de verschillende modellen die bedacht zijn om sneller door de ruimte te vliegen. Eentje daarvan las ik deze week: maak gebruik van een kugelblitz om een raket voort te stuwen. Een kugelblitz, wazzdannouweer? De term klinkt nogal Duits, maar de bedenker ervan is helemaal niet Duits, het was de natuurkundige John Wheeler in het lange artikel genaamd Geons, uit 1955 al weer. Kugelblitz  is inderdaad een Duits woord, letterlijk vertaald bolbliksem. Dat is op zich een bekend fenomeen, een ‘helder oplichtend bolvormig object met een diameter van maximaal 40 centimeter, dat soms waargenomen wordt in de buurt van een blikseminslag en dan secondelang zichtbaar is’, aldus Wikipedia . Maar dá­e betekenis van bolbliksem is niet wat een kugelblitz is. Nee, kugelblitz wil zeggen dat er in één bepaald punt zoveel energie geconcentreerd wordt dat er een zwart gat kan ontstaan. Geen zwart gat dat uit massa ontstaat, zoals de kern van een zware ster een zwart gat kan worden als ‘ie bij een supernova z’n buitenlagen wegblaast, maar eentje van pure energie. Makers van energiedrankjes hebben inmiddels dankbaar gebruik gemaakt van de term Kugelblitz:

Eerder was er een rechtzaak tegen CERN, aangespannen door mensen die bang waren dat de Large Hadron Colider van CERN ook zo’n kugelblitz zou kunnen veroorzaken, met alle destructieve effecten voor de aarde als gevolg, maar daarvan heeft de rechter gezegd dat die vrees onterecht is. John Wheeler stelde in Geons dat zo’n kugelblitz zich als zwart zou gedragen volgens de vergelijkingen die Karl Schwarzschild meer dan honderd jaar geleden had geformuleerd – in een tijd toen er overigens nog helemaal niet over zwarte gaten werd nagedacht. Wheeler’s kugelblitz wordt daarom ook wel een Schwarzschild Kugelblitz (SK) genoemd – kijk, dat klinkt helemaal Duits. 🙂 Zo’n SK zou zeer klein beetje – kleiner dan een proton – maar wel in staat zijn tien miljoen keer meer energie te leveren als in de maand juli in New York City werd verbruikt, een slordige 129 petawatt. Zo’n SK zou twee keer zo zwaar wegen als het Empire State Building en z’n levensduur ongeveer vijf jaar. Afijn, het idee is nu dat zo’n SK gebruikt zou kunnen worden als bron van voortstuwing door een interstellair ruimteschip. Dat is natuurlijk niet zo maar een ruimteschip, dat is een heel bijzondere: een zogenaamde Dysonsfeer of – schil. Om met die laatste te beginnen: zo’n Dysonsfeer kan door zeer geavanceerde beschavingen om een ster heen worden gebouwd, zoals deze infografiek mooi laat zien:

Credit: Karl Tate/Space.com.

Zo’n Dysonsfeer zou je om een ster kunnen bouwen, maar een kleinere versie ervan zou je ook om zo’n SK kunnen bouwen. En dat zou volgens berekeningen moeten kunnen leiden tot veel grotere snelheden, tot wel 72% van de lichtsnelheid. Kijk, daarmee kom je een stuk sneller bij die sterren. Maar goed, eerst maar eens kijken of een kugelblitz kan worden gemaakt, een veilige kugelblitz welteverstaan, en vervolgens zo’n Dysonsfeer. Sparen maar alvast. 🙂 Bron: Space.com.

Share

Comments

  1. Olaf van Kooten zegt
    • Bedankt voor de link. Wel grappig trouwens, ik schrijf over die kugelblitz, vertaald een bolbliksem. Dezelfde dag is er nieuws over een bolbliksem die ze in een laboratorium hebben nagebootst. 🙂

  2. Ik dacht even aan het eerste plaatje te zien dat het om een nieuwe explosieve smaak knaller ging van een busje “Pringles” , desalniettemin vind ik fantastisch om te lezen dat de tijd van voortgang der techniek voortschrijdt.

Speak Your Mind

*