28 maart 2024

Krachtige zwart gat-microquasar in M83 ontdekt

Hubble opname van MQ1. Credit: W. P. Blair (JHU)/R. Soria (ICRAR-Curtin).

Sterrenkundigen hebben in het nabije spiraalsterrenstelsel M83 – het ‘zuidelijke Windmolenstelsel’ in het sterrenbeeld Waterslang (Hydra) – een stellair zwart gat ontdekt dat maar liefst 100 keer zo zwaar als de zon is en dat wel miljoenen keren zoveel straling uitzendt. Het gaat om het zwarte gat genaamd MQ1, dat onder andere met de Hubble ruimtetelescoop is bestudeerd (hierboven zie MQ1). Hoeveel straling een zwart gat via z’n omringende accretieschijf uit kan zenden hangt af van hoeveel materie er vanuit de omgeving naar het zwarte gat toestroomt. De straling komt vrij in de vorm van een soort wind en daarvan dachten sterrenkundigen altijd dat er een limiet was voor de maximale hoeveelheid straling, de Eddington Limiet. Maar wat blijkt: MQ1 straalt meer uit dan die limiet! Vanwege z’n enorme productie aan straling noemen ze MQ1 ook wel een micro-quasar. In onze eigen Melkweg hebben we daar ook een exemplaar van, SS433 geheten, maar MQ1 straalt wel tien keer zo veel uit als SS433. Kennelijk kunnen zwarte gaten de Eddington Limiet overtreffen en dat betekent dat ze in het beginstadium van de sterrenstelsels, toen ze vaker voorkwamen dan nu, een belangrijke rol moeten hebben gespeeld in de ontwikkeling van die stelsels. Die micro-quasars moeten soms wel duizend keer zo zwaar als de zon zijn geweest. Bron: Science Daily.

Share

Comments

  1. Jôghûm zegt

    formule van de waan//dag
    de Eddington formule, hoe mooi die ook is, zal dus herschreven moeten worden,

    krijgt Henk Druiven straks toch nog gelijk ?

Speak Your Mind

*