Credit: Kavli IPMU
Sterrenkundigen van het Nearby Supernova Factory-project op het Lawrence Berkeley National Laboratory hebben ontdekt dat supernova’s van type Ia niet altijd even zwaar zijn. Opmerkelijk genoeg hebben de catastrofale sterexplosies wél altijd dezelfde lichtkracht.Ia-supernova’s worden gebruikt voor het in kaart brengen van de uitdijingsgeschiedenis van het heelal. Op basis van onderzoek aan deze sterexplosies is 16 jaar geleden geconcludeerd dat de uitdijingssnelheid van het heelal momenteel aan het versnellen is, naar algemeen wordt aangenomen als gevolg van een mysterieuze ‘donkere energie’ in de lege ruimte. Bij die conclusies is dankbaar gebruik gemaakt van het feit dat Ia-supernova’s altijd dezelfde hoeveelheid energie produceren, zodat ze als ‘standaard kaarsen’ gebruikt kunnen worden.Supernova’s van type Ia ontstaan wanneer een witte dwergster volledig uit elkaar spat doordat hij boven een bepaalde massalimiet uitkomt. Die Chandrasekhar-limiet, genoemd naar de Indiaas-Amerikaanse astronoom die hem theoretisch afleidde, ligt rond de 1,4 zonsmassa’s. Altijd werd aangenomen dat Ia-supernova’s dezelfde lichtkracht hebben omdat ze altijd optreden wanneer een witte dwerg – bijvoorbeeld door materieoverdracht van een begeleider – deze kritische massa voor het eerst bereikt.Onderzoek van Greg Aldering en zijn collega’s aan 19 nabije supernova’s van type Ia heeft nu echter uitgewezen dat ze niet altijd precies dezelfde massa hebben. De massa van de geëxplodeerde ster kan afgeleid worden uit het helderheidsverloop van de supernova, en de astronomen komen tot de conclusie dat er ook witte dwergen zijn die exploderen wanneer ze de Chandrasekhar-limiet nog niet hebben bereikt, terwijl sommige exploderende witte dwergen op de een of andere manier juist zwaarder waren dan 1,4 zonsmassa’s.Er zijn verschillende theoretische modellen in omloop om dit soort supernova-uitbarstingen te verklaren (versmeltende witte dwergen, materieoverdracht van een gewone ster, snel roterende witte dwergen, etc.), maar voorlopig is niet duidelijk waarom alle resulteren explosies dan toch dezelfde absolute helderheid (lichtkracht) hebben. Bron: Astronomie.nl.
Speak Your Mind