Credit: NASA/SDO
Op 23 juli 2012 is de aarde door het oog van de naald gekropen. Op dat moment werden we bijna geraakt door een zonnestorm van epische proporties. Als het wel raak zou zijn geweest, dan zou dat een technologische ramp betekend hebben. Volgens wetenschappers wordt het dan ook tijd dat we maatregelen gaan treffen.
De zonnestorm was van dezelfde kracht als een vergelijkbare storm in 1859, die wél raak was. Bij deze gebeurtenis, die het Carrington Event wordt genoemd, is ondermeer het wereldwijde telegraafnetwerk platgelegd, waarbij sommige operators letterlijk een schok kregen en telegraafpalen spontaan in brand vlogen. De storm veroorzaakte daarnaast een reeks noorderlichten die zo fel waren, dat zelfs in Mexico mensen ’s nachts de krant konden lezen.Stel dat het in 2012 ook raak zou zijn geweest, wat zouden de gevolgen geweest zijn? Een team van wetenschappers en ingenieurs hebben getracht de impact van een moderne Carrington Event te bepalen. Het blijkt dat hierbij wel 2000 miljard dollar schade zal worden veroorzaakt aan elektrische apparatuur en da’s alleen in Noord-Amerika! Het zal vermoedelijk zo’n vier tot tien jaar duren voordat de technologische infrastructuur geheel zal zijn hersteld.Maar wat zou dan allemaal om zeep geholpen worden? Hierbij moet je denken aan satellieten, GPS, ziekenhuisapparatuur, noodsystemen, banksystemen en systemen van de luchtverkeersleiding. Ook zal alle apparatuur dat via een draadje met het internet verbonden is risico kunnen lopen. Omdat de huidige maatschappij zeer afhankelijk is van elektronica, zou een superzonnestorm biljoenen dollars schade veroorzaken en een enorm probleem “op cataclysmische schaal” vormen voor regeringen en instanties wereldwijd.Helaas is dit niet alles. Een even groot probleem zal gevormd worden door het elektriciteitsnetwerk. In 1921 veroorzaakte een geomagnetische storm een blackout, waardoor 130 miljoen mensen maandenlang zonder stroom zaten. In 1989 veroorzaakte een soortgelijke gebeurtenis een massale stroomuitval in Canada, waar zes miljoen mensen door getroffen werden.
Credit: NASA/SDO
Een perfecte zonnestorm
Dankzij gegevens die zijn verzameld door NASA’s STEREO-A ruimtesonde hebben onderzoekers vastgesteld dat op 22 juli 2012 een gigantische uitbarsting plaatsvond op de zon. Als gevolg hiervan werd een magnetische “wolk” de ruimte ingeslingerd met een snelheid van 2000 kilometer per seconde – vier keer sneller dan gebruikelijk voor magnetische stormen. Gelukkig stond de aarde niet in het pad van de storm – maar had de uitbarsting negen dagen eerder plaatsgehad, dan hadden we recht in de vuurlinie gestaan.Zo zag het eruit vanuit het perspectief van STEREO-A:
De uitbarsting werd veroorzaakt door twee (vrijwel tegelijk optredende) coronale massa-ejecties, waarbij evenveel energie vrijkwam als bij een miljard atoombommen. Toch was dat niet voldoende om de intensiteit van de storm te verklaren. Het blijkt dat de gigantische snelheid van de magnetische wolk het gevolg was van een andere uitbarsting, vier dagen eerder, in exact dezelfde richting. Hierbij werd de weg vrijgemaakt van materiaal dat een remmende werking gehad zou kunnen hebben.Volgens de onderzoekers is zo’n gebeurtenis minder zeldzaam dan je zou denken. Het is ongeveer hetzelfde als bij aardbevingen: het is moeilijk om mensen de ernst van de situatie te laten inzien, totdat er een magnitude 9 beving plaatsvind – dan worden ineens maatregelen getroffen. Waarschijnlijk zullen regeringen het gevaar van zonnestormen pas serieus gaan nemen als we een keer goed de lul zijn geweest. Bron: io9.
