Site pictogram Astroblogs

Kunnen de polen van de aarde zich omkeren?

Uranus heeft een extreem gekantelde rotatie-as. Je verwacht de "noordpool" ergens bovenop, maar nee hoor: die zit "links"! CREDIT: LAWRENCE SROMOVSKY, UNIVERSITY OF WISCONSIN-MADISON/W.W. KECK OBSERVATORY/NASA

Credit: NASA

De laatste jaren beweren complottertjes vaak dat de polen van de aarde zullen omkeren, wellicht als gevolg van de passage van Planet X. Zit daar een kern van waarheid in? Is het theoretisch gezien mogelijk om de hele aarde om te keren?

Als een planeet dwars door het zonnestelsel komt zetten, dan zijn chaotische verstoringen het logische gevolg. Zou die aarde hierbij spontaan kunnen omkeren? Bij sommige planeten is dat immers ook gebeurd. Kijk maar naar Uranus: die maakt een hoek van 98 graden. We mogen aannemen dat de planeet begonnen is met dezelfde tilt als de rest van het zonnestelsel. Dat betekent dat een heftige gebeurtenis, miljarden jaren geleden, de planeet een genadeloze rotschop heeft gegeven. Vermoedelijk is de botsing met een andere planeet de oorzaak, of mogelijk de gezamenlijke zwaartekrachtinvloed van de overige gasplaneten.

Bij Venus is het nog veel gekker. Deze planeet heeft een tilt van 177 graden – Venus staat feitelijk ondersteboven! Dat betekent dat Venus (vanaf de aarde gezien) in de “verkeerde” richting om z’n as draait: de zon gaat daar in het westen op en in het oosten onder. Waar dit merkwaardige gedrag door veroorzaakt is, is onbekend, maar de invloed van een andere planeet vormt de meest waarschijnlijke verklaring.

What Happens When The Poles Flip? Understanding the Earth's Magnetic Field Reversal

Okee, de aarde zou dus inderdaad fysiek omver gekegeld kunnen raken. Toch? Nou nee: om een planeet werkelijk ondersteboven te zetten, zijn krachten op cataclysmische schaal noodzakelijk. De aarde zal daarbij onherkenbaar veranderd raken. Gelukkig zijn dergelijke gebeurtenissen miljarden jaren geleden opgehouden te gebeuren (althans in het zonnestelsel). Toen het zonnestelsel eenmaal tot rust was gekomen, was het gedaan met massale botsingen en andere ongein.

Nou, dat is goed nieuws. Stel dat Planet X voorbij komt schieten, dan zal de aarde daarbij heus niet omver kegelen – tenzij het een frontale botsing wordt natuurlijk. Maar dan is de planeet aarde helemaal verwoest, dus dat zullen we niet meer navertellen. Maar een fysieke ompoling is niet de enige optie: we kunnen ook een magnetische ompoling hebben, en dat is veel minder gevaarlijk.

Op aarde wisselen de magnetische polen op regelmatige basis van positie. Dat betekent dat de magnetische noordpool langzaam de zuidpool wordt en vice versa. Geologen kunnen dit proces napluizen door de magnetische oriëntatie van ijzerdeeltjes te meten. Het blijkt dat de magnetische polen gemiddeld iedere 450.000 jaar van positie verwisselen. De laatste ompoling vond 780.000 jaar geleden plaats. Het kan dus ieder moment gebeuren!

Maar wat zouden dan de gevolgen zijn? Wel, voordat de polen omkeren zal het aardmagnetisch veld een tijdje helemaal verdwijnen. Dan worden we dus gebombardeerd met gevaarlijke straling van de zon, hetgeen een scherpe toename in het aantal kankergevallen zal veroorzaken. Gelukkig zal onze dampkring nog steeds enige bescherming bieden tegen straling. Maar hoe zit het met massale uitstervingen? Wetenschappers hebben zich afgevraagd of er geen verband bestaat tussen magnetische ompolingen en beesten die massaal het loodje leggen. Gelukkig blijkt zo’n verband helemaal niet te bestaan. Magnetische ompolingen blijken weinig invloed te hebben op het ecosysteem. Okee, de kans op het fysieke ompoling is dus nihil, en bij een magnetische ompoling zal je hoogstens je kompas moeten verstellen. Niets aan de hand dus! Nou ja, behalve dan dat je ernstig ziek zou kunnen worden. Maar de mensheid zal als geheel weinig merken. Bron: Universe Today.

FacebookTwitterMastodonTumblrShare
Mobiele versie afsluiten