28 maart 2024

Atmosfeer van de aarde en Mars verschilden al vroeg van elkaar

Credit: NASA

Geologen hebben ontdekt dat de atmosfeer van de aarde en Mars al heel snel van elkaar zijn gaan verschillen. Dit blijkt uit de chemische analyse van een aantal Marsmeteorieten, waarbij vooral is gekeken naar het soort zwavel dat aanwezig is.

In totaal zijn zo’n 60.000 meteorieten gevonden op aarde. Slechts 69 ervan zijn vermoedelijk afkomstig van Mars. Deze zijn bij een inslag de ruimte in geslingerd en later weer op aarde terecht gekomen. De leeftijd van deze stenen varieert van 200 miljoen jaar tot 4100 miljoen jaar. Het bestuderen van deze rotsen kan ons meer vertellen over de chemische samenstelling van de Marsatmosfeer op verschillende momenten in de geschiedenis.

De aarde en Mars bevatten allebei de noodzakelijke elementen voor het leven, hoewel de omstandigheden op de Rode Planeet veel minder geschikt zijn dan bij ons. Toch zijn bepaalde geologische kenmerken duidelijk gevormd door water – een teken dat zich vroeger mildere omstandigheden hebben voorgedaan.

Stuk Marsmeteoriet met een minerale afzetting in de vorm van “een piranha”. Credit: Heather Franz.

Zwavel is bijzonder algemeen op Mars en behoort tot de mogelijke broeikasgassen die de planeet vroeger bewoonbaar hebben gemaakt. Daarnaast kan zwavel mogelijk gebruikt zijn als energiebron door microben op onze planetaire buurman. Nu kent zwavel meerdere varianten, die isotopen genoemd worden. Het precieze isotoop kan ons iets vertellen over de herkomst van het zwavel. Nu blijkt dat het waargenomen zwavel in de Marsmeteorieten sowieso niet geproduceerd kan zijn door biologische processen. Sterker nog, de precieze verhouding van de zwavelisotopen verraad dat de dampkring van Mars al snel moet hebben verschilt van die van de aarde.

Watskebeurt? Wel, de astronomen vermoeden dat een massale inslag, ver in het verleden van Mars, het grootste deel van de dampkring heeft weggeblazen, waarna het gedaan was met de levensvatbare omstandigheden. Toch is dat niet het hele verhaal: tussen de zwavelisotopen zitten exemplaren die verband houden met vulkanisme. Dat betekent dat Mars meerdere episodes van actief vulkanisme heeft gehad, waarbij zwavel en broeikasgassen zijn uitgestoten. Hierdoor werd de atmosfeer tijdelijk dikker en warmer en keerden de levensvatbare omstandigheden weer terug – hoewel voor relatief korte duur.

Het volledige onderzoek is gepubliceerd in Nature en kan hier teruggelezen worden.

Bron: University of Maryland

Share

Comments

  1. Julia Du Canada zegt

    Prachtig allemaal, echter blijft het ondanks alle gevonden elementen, isotopen een aanname hoe Mars er ooit miljoenen jaren geleden echt uit heeft gezien.

    • Monique zegt

      Tinslee? Ik herken denk ik de manier van schrijven!

      • Enceladus zegt

        Heel scherp Monique!

        ‘Julia Du Canada’ heeft exact hetzelfde IP-adres als ‘J.Tinslee’ en maakt gebruik van hetzelfde email-adres voor haar (zijn?) berichtjes…

        groet,
        Gert (Enceladus)

        • Monique zegt

          Neeee WOW! Ik merkte iets aan de manier waarop ze schrijft (Prachtig allemaal… en dan nog die aanvulling erachteraan. Je weet wel wat ik bedoel Gert.
          Bovendien ineens 3 berichten van een interessante vrouw achter elkaar…. 😉
          Kortom, een optelsommetje.

  2. Julia Du Canada zegt

    @ Monique; @ Enceladus;

    Klopt. Tinslee J. is voluit ook Tinslee Julia en als geboren Canadese in de buurt van Edmonton is mijn naam op de blogs ook hier naar toe vernoemd.

    Dus inderdaad op IP adres, Email of Geschreven taalwijze, niets geks of veel anders dan wat bekend is.

    Hopelijk is een stuk duidelijker geworden zo.

  3. Olaf van Kooten zegt

    Hoi Tinslee, hoe ben je vanuit Canada eigenlijk hier terecht gekomen?

    • Enceladus zegt

      Ik gok per vliegtuig of per boot. 😉

      groet,
      Gert (Enceladus)

    • Julia Du Canada zegt

      Ik ben een zogeheten “expat” via mijn werk bij A.P. Müller – Mäersk , 8,5 jaar terug in Nederland gekomen.

      • Olaf van Kooten zegt

        Goh wat spreek je goed Nederlands dan! Dus je bent van plan hier te blijven? Ben je getrouwd, heb je kids?

        • Julia Du Canada zegt

          Ach, niets bijzonders… spreek ook vloeiend Hebreeuws en natuurlijk Canadees Frans & Engels.
          Resideren met een bepaalde tijds visum wordt lastig, en daarnaast met partner en 3 kinderen (7,5,3)
          gaat dat ’t niet worden voor permanente verblijf.

          • Enceladus zegt

            Sinds wanneer spreekt men in Edmonton ‘Canadees Frans’?
            Edmonton ligt verder van Québec vandaan dan Nederland van Frankrijk…

            groet,
            Gert (Enceladus)

          • Julia Du Canada zegt

            Heeft niets te maken met de stad Edmonton. Ook niet met de afstanden tussen steden of landen.
            Wel met het feit dat Canada officieel een tweetalig land is en dat er op scholen- universteiten- openbare instellingen etc. of vanuit je opvoeding Frans en- of Engels wordt aangeleerd.

            Een stukje ontwikkeling van (talen) kennis en communicatie. Zal eigenlijk vanzelfsprekend moeten zijn. Als land en individu kom je alleen vooruit mits je de talen beheerst. Stilstand is achteruit gang.

          • Enceladus zegt

            Tja… Ik heb familie in BC en ik kan je vertellen dat het met die tweetaligheid in het onderwijs in Canada heel erg tegenvalt. Dus inderdaad Engels of Frans. En niet en.

            groet,
            Gert (Enceladus)

          • Julia Du Canada zegt

            Klopt, vanuit de Overheid o.a. wordt er te weinig geinvesteerd. Het moet dus vanuit je eigen “milieu” komen. Ook hier zit jammer genoeg een dalende trend in. Lees “vertokkisering”.

            Komt te meer omdat het toch, ondanks 1 land dat opgedeeld is in twee taalgebieden. En zeker waar Frans wordt gesproken ligt het veel gevoeliger om Engels erbij te leren, dan andersom het geval is.

            Dat is gewoon erg jammer, want het zorgt voor een stukje isolement. Men komt als “Engelse Canadees” niet graag in de Franstalige gebieden. En Visa versa.

  4. Dat ze zwavelisotopen aanbrengen om te concluderen dat Mars vulkanisme kende in het verleden komt mij een beetje vreemd over. De vulkanen staan er nog gewoon, waarbij de grootste ook nog eens de hoogste bergtop in het hele zonnestelsel is. Dus vulkanisme is er geweest.

    Ook is plaattectoniek al zo goed als bewezen. Er is een grote lap grond in kaart gebracht v.w.b. rest-magnetisme in steen. In deze kaart is een streeppatroon te zien, waarbij de “strepen” om-en-om magneetpool-flips betekenen. Mars heeft dus een magnetisch veld gehad en net zoals op aarde een aantal keren omdraaien van de polen meegemaakt.

    Mars heeft een actief verleden, maar omdat het zo klein is, koelde het snel af, stopte het magnetisch veld, plaattectoniek en vulkanisme. En dat is een pluspunt om de geschiedenis in kaart te kunnen brengen. Het oppervlak is daarna namelijk alleen nog maar overhoop gehaald door inslagen, maar dat is veel minder drastisch. Met de juiste middelen (betere en meer robots, terughalen van bodemmateriaal, of mensen ter plaatse) kan er vrij eenvoudig heel veel boven water gehaald worden.

    Hetzelfde gaat op voor onze Maan. Dat is ook een open geschiedenisboek, juist vanwege het niet actief zijn behalve dan weer inslagen/kraters. Op aarde is dit lastiger omdat die nog steeds actief is, plaattectoniek, vulkanen, erosief klimaat en atmosfeer. De laag waar we op lopen is continue aan het recyclen.

  5. Enceladus zegt

    @ Julia Du Canada,

    Ik ben eigenlijk wel benieuwd wat de Franse en Hebreeuwse equivalenten zijn van “vertokkisering” en “een stukje isolement”. Ik hoor het graag!

    groet,
    Gert (Enceladus)

    PS: In het Nederlands schrijven we gewoon ‘vice versa’ en dus niet ‘visa versa’

Speak Your Mind

*