29 maart 2024

Nog even over die super zonnestorm van juli 2012

Credit: Science@NASA

De zonnestorm die losbarstte in juli 2012 was de heftigste in zestig jaar tijd, en mogelijk de heftigste die ooit is waargenomen – Olaf van Kooten schreef er december vorig jaar al over. Vorige maand kwamen allerlei wetenschappers bijeen op de Space Weather Workshop en daar kwam die superstorm van 2012 weer ter sprake. Volgens wetenschappers is de aarde toen door het oog van de naald gekropen: op 23 juli 2013 werd vanaf het oppervlak van de zon een dubbele plasmawolk of Coronal Mass Ejection (CME) uitgestoten, slechts 10 tot 15 minuten na elkaar. De wolk had een snelheid van maar liefst 3000 km/s, vier keer zo snel als gewoonlijk. Een CME die vier dagen eerder was uitgebarsten had vrij baan gemaakt voor de dubbele CME van 23 juli 2012. De wolk bereikte de aardbaan… maar gelukkig stond de aarde toen ergens anders. Was de storm een week eerder verschenen, dan was de aarde vol geraakt en zou dat de grootste technologische ramp uit de geschiedenis veroorzaakt hebben. Een analyse van de National Academy of Sciences heeft uitgewezen dat de economische schade twee biljoen dollar zou zijn geweest, twintig keer de kosten van orkaan Katrina. Dat hoge bedrag komt vooral omdat door zo’n krachtige zonnestorm electriciteitscentrales kunnen uitvallen, zoals in 2003 in Quebec gebeurde, en die centrales volledig verweven zijn met andere essentiële knooppunten in de economische infrastructuur, zoals onderstaand schema laat zien. Valt zo’n centrale uit, dan vallen de resterende knooppunten als dominosteentjes ook uit.

De storm van 2012 wordt vergeleken met de beroemde Carrington-zonnestorm in 1859, waarbij de zon voldoende straling op de aardatmosfeer dumpte om wereldwijde noorderlichten te veroorzaken, van de polen tot de tropen. In het oosten van de VS en het westen van Europa waren de noorderlichten dusdanig fel dat mensen ’s nachts de krant konden lezen. Hieronder een video van de NASA over de ‘Carrington-klasse’ zonnestorm van juli 2012.

Bron: NASA.

Share

Speak Your Mind

*