28 maart 2024

Zou bewustzijn een staat van materie kunnen zijn?

Credit: Dirk K.F. Meijer.

Er vind stilletjes een revolutie plaats in de natuurkunde. Normaal gesproken zijn natuurkundigen bijzonder terughoudend als het gaat om het bespreken van bewustzijn. Fysici vinden dat een onderwerp voor mafketels en kwakzalvers. Sterker nog: het noemen van het “b-woord” kan het einde betekenen voor je carriére.Dat begint echter te veranderen, dankzij een geheel nieuwe kijk op het probleem. Hoewel het raadsel van bewustzijn verre van opgelost is, beginnen natuurkundigen het probleem voor het eerst te formuleren in een set van wiskundige problemen, die wetenschappers kunnen begrijpen en verkennen (en over discussiëren zonder weggezet te worden als zweefkees). Eerder dit jaar heeft Max Tegmark, een theoretisch natuurkundige die verbonden is aan het Massachusetts Institute of Technology, de fundamentele problemen uiteengezet die het gevolg zijn van deze nieuwe manier van denken. Tegmark heeft aangetoond dat deze problemen gevat kunnen worden in termen van kwantummechanica en informatietheorie. Door bewustzijn op deze manier te benaderen, zou dit kunnen leiden tot een geheel nieuwe kijk op de realiteit zelf.Volgens Tegmark moet je bewustzijn zien als een staat van materie, ongeveer zoals een vaste stof, een vloeistof of een gas. “Ik speculeer dat je bewustzijn moet zien als een nieuwe staat van materie. Net als er meerdere soorten vloeistoffen zijn, zijn er ook meerdere vormen van bewustzijn”, zegt hij. Maar Tegmark stopt daar niet. Hij heeft ook aangetoond dat de speciale eigenschappen van bewustzijn het gevolg zijn van de fundamentele natuurwetten. Volgens hem kunnen deze eigenschappen de wetenschap in staat stellen om te achterhalen onder welke omstandigheden bewustzijn tevoorschijn komt. Dat kan ons weer helpen om te verklaren waarom we de wereld zien zoals we zien. Opvallend genoeg is deze nieuwe manier van kijken naar bewustzijn niet afkomstig van natuurkundigen, maar van neurowetenschappers zoals Giulio Tononi van de Universiteit van Wisconsin. In 2008 stelde Tononi dat een systeem dat een bewustzijn bevat aan twee specifieke eisen moet voldoen. Ten eerste moet het systeem in staat zijn om grote hoeveelheden informatie te bewaren en te verwerken. Met andere woorden: bewustzijn is in essentie een informatie-fenomeen.Ten tweede moet deze informatie geïntegreerd zijn in een uniform geheel, m.a.w. het is onmogelijk om dit geheel op te splitsen in afzonderlijke onderdelen. Dat reflecteert de ervaring dat ieder moment van bewustzijn een uniform geheel vormt, dat niet afgebroken kan worden in afzonderlijke onderdelen.Beide eisen kunnen gevat worden in wiskundige vergelijkingen, waardoor natuurkundigen zoals Tegmark voor het eerst in staat worden gesteld om iets zinnigs te zeggen over het onderwerp. Tegmark heeft op een rijtje gezet aan welke eigenschappen een bewust systeem moet voldoen.

Credit: John Atkinson.

Aangezien het om een informatie-fenomeen gaat, moet een bewust systeem deze informatie kunnen opslaan en weer efficiënt kunnen uitlezen. Daarnaast moet het systeem deze informatie ook kunnen verwerken, ongeveer zoals een computer, maar dan veel flexibeler en krachtiger dan de computers die we vandaag de dag gebruiken.Tegmark heeft de naam computronium bedacht voor iedere vorm van materie die dit kan. Het blijkt dat onze computers in de verste verte niet in de buurt komen van het theoretische maximum van computertechnologie. Sterker nog, ze doen hier zo’n 38 orders van grootte voor onder. Er is duidelijk dus veel ruimte voor verbetering, waardoor het bestaan van bewuste systemen mogelijk wordt gemaakt.Daarnaast heeft Tegmark de term perceptronium voorgesteld, m.a.w. het kleinste bestanddeel dat nog zelfbewust kan zijn. Deze substantie moet niet alleen informatie kunnen opslaan en verwerken, maar dit ook op zo’n manier doen dat het geheel een verenigd en ondeelbaar geheel vormt. Dit vereist een bepaalde mate van zelfstandigheid waarmee de informatiedynamiek van binnenuit wordt vastgesteld, in plaats van van buitenaf.Ten slotte gebruikt Tegmark deze nieuwe manier om bewustzijn te benaderen als een soort “lens” waardoor hij een fundamenteel probleem van de kwantummechanica probeert te bestuderen, namelijk het kwantum factorisatie probleem.Dit probleem is het gevolg van de manier waarop kwantummechinica het universum beschrijft. Hiertoe zijn slechts drie wiskundige entiteiten noodzakelijk. Ten eerste een object dat een Hamiltonian wordt genoemd, waarmee de totale energie van een systeem beschreven wordt. Ten tweede een dichtheidsmatrijs, waarmee de relatie tussen alle kwantumstaten in een systeem beschreven wordt. Ten derde de vergelijking van Schrödinger, waarmee wordt beschreven hoe deze dingen veranderen in relatie tot tijd.Het probleem is als volgt. Als we het hele universum werkelijk omschrijven met deze drie termen, dan ontstaan er een oneindig aantal mogelijke (wiskundige) oplossingen, inclusief alle mogelijke kwantummechanische uitkomsten, waarvan sommige nog vreemder en exotischer zijn dan je kan voorstellen. Waarom zien we de wereld dan als een semi-klassiek, driedimensionaal geheel? Als we kijken naar een glas water met ijsklontjes, dan zien we de vloeistof en de vaste ijsklontjes als afzonderlijke dingen, hoewel ze innig met elkaar verbonden zijn als onderdelen van hetzelfde systeem. Hoe kan dit? Waarom is dit de realiteit de we ervaren binnen het oneindige aantal mogelijkheden? Tegmark heeft hier geen antwoord op. Maar het fascinerende van deze nieuwe aanpak is dat we gebruik kunnen maken van de taal van kwantummechanica om het probleem van bewustzijn te benaderen. Dat betekent dat we het probleem echt op een wetenschappelijke manier kunnen bekijken. Dit resulteert dan natuurlijk direct in allerlei natuurkundige problemen.Neem bijvoorbeeld het idee dat alle informatie in een bewust systeem een ondeelbaar geheel moet vormen. Dat betekent dat het systeem een fout-herstel “programma” moet bevatten, waarbij het geheel kan worden gereconstrueerd vanuit een enkele subset van de informatie. Nu zal een speciaal informatienetwerk (het zogenaamde Hopfield-net) helemaal automatisch zo’n programma bevatten, dus dit probleem lijkt opgelost. Ware het niet dat een Hopfield-net ter grootte van het menselijke brein (met 10^11 neuronen) slechts 37 bits aan geïntegreerde informatie kan opslaan! We zitten dus opgescheept met een paradox: waarom lijkt de hoeveelheid informatie waarvan we ons bewust zijn vele malen groter te zijn dan 37 bits? Dat is een vraagstuk die voorlopig niet is opgelost. Schijnbaar ontbreekt er een belangrijk ingrediënt in de wiskundige formulering van bewustzijn. Maar dat deert niet: het werk van Tegmark laat zien dat het begrijpen van bewustzijn niet buiten ons bereik ligt. Er is geen “magische saus” noodzakelijk om het probleem te temmen. Aan het begin van de 20ste eeuw zijn een aantal jonge natuurkundige begonnen met het oplossen van een aantal vreemde (en schijnbaar onbelangrijke) merkwaardigheden in ons begrip van het universum. Dit resulteerde in de opkomst van kwantummechanica en de relativiteitstheorie en zorgde voor een revolutie in onze kijk op de kosmos. Zou het kunnen dat het begin van de 21ste eeuw een vergelijkbare revolutie zal inluiden?Het volledige onderzoek kun je hier teruglezen. Bron: The Physics arXiv Blog
(57265, 265, ‘2014-08-11 18:11:55’, ‘2014-08-11 16:11:55’, ‘, ‘consciousness arising’

Share

Comments

  1. Interessante materie, deze link tussen bewustzijn en materie. Pim van Lomell probeert die link al ook jaren aan te tonen, alleen niet op de gedegen, wiskundige manier zoals Tegmark dat doet. Zie deze blog daarover, die al weer van vijf jaar geleden dateert: https://www.astroblogs.nl/2009/04/14/bewustzijn-en-quantumverstrengeling/

    • Dit is ook interessant.

      Zie ook mijn theorie over subatomaire deeltjes in de diverse blogs.

      Onderstaand een uitreksel van mijn beoogd werk:

      Zichtbaar-micro.
      a. Heeft als kenmerk:
      1 Is het immateriële van de zichtbare micromaterie.
      a. Toelichting:
      1 Is de zichtbare microgeest.
      2 Beïnvloedt het zichtbare dode.
      3 Is niét autonoom.
      b. Is onderverdeeld in de begrippen:
      1 Micro-primair.
      a. Heeft als kenmerk:
      1 Is de micro primaire geest.
      2 Komt gecentraliseerd voor binnen het enkelvoudig dode.
      a. Toelichting:
      1 Is een elementair deeltje.
      2 Micro-secundair.
      a. Heeft als kenmerk:
      1 Is de micro secundaire geest.
      2 Komt verspreid voor binnen het samengesteld dode.
      a. Toelichting:
      1 Is een hadron.

      Zichtbaar-macro.
      a. Heeft als kenmerk:
      1 Is het immateriële van de zichtbare macromaterie.
      a. Toelichting:
      1 Is de zichtbare macrogeest.
      2 Beïnvloedt het zichtbare levende.
      3 Is wél autonoom.
      b. Is onderverdeeld in de begrippen:
      1 Macro-primair.
      a. Heeft als kenmerk:
      1 Is de macro primaire geest.
      2 Komt gecentraliseerd voor binnen het enkelvoudig levende.
      a. Toelichting:
      1 Is een cel of virus.
      2 Is de ruimte waarin het erfelijk materiaal zich wél bevindt.
      2 Macro-secundair.
      a. Heeft als kenmerk:
      1 Is de macro secundaire geest.
      2 Komt verspreid voor binnen het samengesteld levende.
      a. Toelichting:
      1 Is het orgaan waar de zintuigen samenkomen.
      2 Is de ruimte waarin het erfelijk materiaal zich niét bevindt.

      Onzichtbaar-micro.
      a. Heeft als kenmerk:
      1 Is het immateriële van de onzichtbare micromaterie.
      a. Toelichting:
      1 Is de onzichtbare microgeest.
      2 Beïnvloedt het onzichtbare dode.
      b. Is onderverdeeld in de begrippen:
      1 Micro-primair.
      a. Heeft als kenmerk:
      1 Is de micro primaire geest.
      2 Komt gecentraliseerd voor binnen het kleinst enkelvoudig dode.
      a. Toelichting:
      1 Is een elementair deeltje.
      3 De spin is negatief heeltallig.
      2 Micro-secundair.
      a. Heeft als kenmerk:
      1 Is de micro secundaire geest.
      2 Komt verspreid voor binnen het kleinst samengesteld dode.
      a. Toelichting:
      1 Is een hadron.
      3 De spin is negatief halftallig.

    • Materie als een staat van bewustzijn? Dus neem één proton of één neutrino, zouden die de uiting zijn van een soort van bewustzijn? Zou één proton het door Tegmark gedefinieerde perceptronium bevatten of zijn? Tsja, klinkt allemaal ver van mijn bed. 🙂

      • Olaf van Kooten zegt

        Het zou kunnen dat alles een mate van bewustzijn heeft – zelfs een proton of een neutrino hebben dan een subjectieve perceptie. Klinkt als Niburistisch gezweef, is dat wss ook, maar ik vind het een boeiende notie – maar wel behoorlijk ver van m’n bed idd 😛

        • Uit “De Kunstmatige Mens: Hoe Machines Ons Veranderen” (Rodney Brooks), heb ik onthouden dat schijnbaar complex gedrag, zoals de manier waarop mieren lopen, verrassend eenvoudig geïmiteerd kan worden door bij een 6-potige robot, elk paar poten afzonderlijk aan te sturen, zonder dat er veel terreininzicht nodig is.
          In “Ons briljante brein” vertelt Steven Laureys, Professor bij de Coma Science Group te Luik, dan weer dat er bij een bepaalde patiënt, een klein, maar verspreid deel van de hersenen actief geworden was nadat die patiënt overging van niet-responsieve (“vegetatieve”) staat naar duidelijk bewust. In zijn boek heeft deze man – die toch e.e.a over bewustzijn weet – het niet begrepen op de quantum verklaring van bewustzijn.
          Ik geloof eveneens dat bewustzijn inderdaad alleen maar complex lijkt omdat we (nog) niet begrijpen hoe het werkt, maar uiteindelijk “normale” hersenactiviteit zal blijken te zijn.

      • evandijken zegt

        Materie als een staat van bewustzijn? Het kán niet anders! Het is niet voor te stellen dat bewustzijn slechts een niets is. B.v. de taal die wij spreken moet toch ergens vastliggen? Hoe denken wij? Met wat? Probeer eens het boek “Klare lucht, louter vuur” van Gerald M. Edelman, met als subtitel : “Over de stoffelijke oorsprong van denken en bewustzijn.”

  2. Gerenomeerde natuurkundigen/wiskundigen die proberen niet zwevende hypotheses rond bewustzijn op te stellen zijn niet nieuw.

    http://en.wikipedia.org/wiki/Roger_Penrose#Physics_and_consciousness

    Ik heb zojuist zijn boek: “The emperor’s new mind” uitgelezen.

    http://www.amazon.com/The-Emperors-New-Mind-Concerning-ebook/dp/B00ARGXG7Q

    Verre van een solide theorie van bewustzijn, maar een analyse van wat de problemen zijn rond het opstellen van zo’n theorie. Verder een speculatief voorstel voor een theorie. Het boek behandelt een hoop interessante onderwerpen ondermeer QM, zwaartekracht, informatie theorie en logica. Check de inhoudsopgave.

  3. Het is inderdaad misschien een niburistische opmerking, ikzelf hou het liever op een esoterische of religieuze opmerking. Het gaat immer over bewustzijn en dan kan een esoterische of religieuze kijk niet ontbreken.
    Zeker omdat voor mij bewustzijn niet aan hersenen gebonden is. Meest wetenschappelijke onverklaarbaarheid in dit opzicht is misschien wel dat bijvoorbeeld sommige mensen in ziekenhuizen tijdens narcose of tijdens een bijna dood ervaring zichzelf hebben zien liggen en de doktoren bezig hebben gezien. Deze mensen kunnen details noemen die ze eigenlijk niet zouden kunnen weten gezien hun toestand, maar toch weten ze het. Bij dingen die ze gehoord hebben kan je nog altijd twijfelen, misschien heeft hun bewustzijn tijdens het bewusteloos zijn toch nog informatie opgenomen, maar ze kunnen vaak ook visuele details vertellen die ze nooit gezien kunnen hebben omdat hun ogen dicht waren.
    Als we een beetje de meer zweverige kant op gaan zijn er mediums of paragnosten die bijvoorbeeld met overledenen kunnen communiceren en details kunnen noemen die ze niet zouden kunnen weten. De details zijn vaak zo verschillend dat je van een statistisch goed gokken niet kan spreken.
    Ook zijn er hier en daar verhalen dat sommige mensen zich details van een vorig leven kunnen herinneren die ook nog geverfieerd kunnen worden. Zo was er een 10?-jarig jongetje die al kon vliegen, hij herinneren dit zich omdat hij tijdens de tweede wereldoorlog eenomgekomen piloot was. Of een vrouw uit amerika die zich details van een india’s dorpje kon herinneren wat inmiddels was verdwenen, maar door de ouderen ter plaatse bevestigd kon worden.

    Met dit soort opmerkelijke zaken in het achterhoofd vind ik bepaalde vertellingen uit de esoterie of religie zeer interessant. Een sceptische kijk en gezond verstand is onmisbaar als je je verdiept in deze materie.
    Zeker de boeddhistische en hindoeïstische, of soortgelijke, kijk vind ik zeer interessant. Ik wil niet zeggen dat ik er alles of veel van weet en alles ook geloof, maar hun kijk op wat je als mens bent en hun kijk op het universum interesseert me zeer.
    Gezien mijn geloof, of het kennis hebben van, dat het bewustzijn niet aan hersenen gebonden is in eerder genooemde voorbeelden lijkt mij het hebben van een energetisch lichaam best mogelijk. Daarbij klinkt iets als reïncarnatie dan ook best mogelijk. Met deze gegevens kan je je af gaan vragen wat het universum, of de fysieke wereld, precies is. Puur wetenschappelijk gezien is de kern dat het iets van energie en krachten is welke zich manifesteren via natuurwetten als de wereld zoals wij het waarnemen. Maar wat zijn deze energieën en krachten weer?
    Hier komt het idee om de hoek kijken waarin gesteld wordt dat alles bewustzijn is, er is geen echt fysiek iets, alles is een manifestatie van bewustzijn. Op de één of andere manier begin ik hier steeds meer in te zien. Hoe het precies in elkaar zit weet ik ook niet, laat staan er een bewijs voor te hebben. 🙂
    Volgens sommige zou het positieve denken of het placebo effect een bewijs kunnen zijn. Volgens andere is quantumverstrengelijk een mogelijk bewijs. Of de meditatie van een paar honder mensen voor minder criminaliteit waarna in de 3 maanden erna inderdaad een daling in criminalteit was te zien, dit was in washington dc. Of de random nummer generators die enkele uren voor 9/11 opeens niet zo random meer zijn, overigens was dit de enige keer dat de nummer opmerkelijk niet meer zo random waren.

    Ik zal verder toe moeten voegen dat ik mijzelf meer verdiept heb in het spirituele, oa door reiki, magnetiseren, mediteren en de akasha kronieken. Deze laatste wordt gezien als het archief, in visualisatie een bibliotheek, van de ziel en zijn vele incarnaties. Dus misschien ben ik onbewust ergens beïnvloed, hoewel de interesses in deze bovengenoemde ook pas later kwamen uit nieuwsgierigheid.

    Dus Arie, ja een proton of neutrino zou de uiting van bewustzijn kunnen zijn. Wellicht moet je dieper naar elementaire deeltjes kijken welke een vorm van uiting van bewustzijn zouden kunnen zijn. Door hun interactie met elkaar vormen ze weer een hogere laag waarin ze door een soort van synergie of holisme meer vormen dan de som der delen.
    Of het het door Tegmark genoemde perceptronium is weet ik niet, misschien eerder het computronium omdat je de werking van deeltjes eerder kan vergelijken met het verwerken van informatie. In een hogere hoedanigheid komt na verwerking de zelfbewustheid tot stand en dan zou je wel over een perceptronium kunnen spreken.

    Olaf, het zou kunnen dat alles een mate van bewustzijn heeft. Of deeltjes dat hebben weet ik niet, misschien wel, misschien meer zoals ik aan Arie vertelde met het onderscheid in computronium en op een hoger niveau pas perceptronium. Volgens sommige vertelling heeft alles bewustzijn, bomen, stenen, water, hoe het zit met deeltjes in deze vertelling durf ik niet te zeggen.

    • Hoi Rudiev,

      Het zijn inderdaad verhalen, meer niet. Ze zijn nooit door onafhankelijke onderzoekers bevestigd. Nooit is bewustzijn buiten de hersenen waargenomen. Dat is een fantasie. Feiten zijn feiten, onbevestigde verhalen zijn slechts verhalen, zoals sprookjes dat zijn.

      • Hey Peter,

        Maar hoe wil je bewustzijn buiten de hersenen waarnemen dan? Mijn inziens is daar geen apparaat voor, of hoe denk jij het te doen dan? Je geeft aan dat zoiets nooit door onafhankelijk onderzoekers is bevestigd, maar hoe hebben ze dit dan onderzocht? Je kan moeiljk de mensen die het claimen mee te hebben gemaakt weer in bijvoorbeeld een bijna dood ervaring zetten.
        Overigens is door door Arie genoemde Pim van Lommel ook van mening dat het bewustzijn niet altijd gebonden is aan het functioneren van onze hersenen.

        Om mij verder van beide kanten van informatie te voorzien kan ik ook nog melden dat in 2008 het AWARE project is gestart in een amerikaans en engels ziekenhuis. In dit onderzoek worden plaatjes met verschillenden onderwerpen of cijfers op een lokatie geplaats die alleen die zien is van bovenaf. Als mensen een out-of-body experience hebben is dit plaatje alleen van bovenaf het plafond te zien. Helaas worden er geen mededelingen over dit project gedaan totdat het afgerond is, http://www.horizonresearch.org/main_page.php?cat_id=293 .
        Volgens ander onderzoek gebeuren er echt veranderingen in de hersenen, maar zou het meer een hallucinatie zijn, http://sploid.gizmodo.com/scientists-unlock-mystery-of-woman-who-sees-herself-out-1538196076 .
        En weer de andere kant met verhalen die de claim steunen: http://www.near-death.com/experiences/research11.html

        Ondanks dit alles denk ik dat er nog veel meer onderzoek nodig is. Het feit dat zulke dingen in ziekenhuizen gebeuren waar critische artsen zijn die van mening zijn dat iemand het nooit waar zou hebben kunnen nemen omdat de persoon buiten bewustzijn was maar toch details kunnen vertellen is voor mij een indicatie dat er toch ‘iets’ meer aan de hand is. Vooral de eerder gestelde visuele details blijven opmerkelijk.

        En dat iets niet bewezen is wil nog niet zeggen dat het niet mogelijk is, de wetenschap is hier een groot voorbeeld van waar dingen soms voor onmogelijk werden gehouden, soms ook met experimenten, maar dat het later toch nog bewezen werd. Als een experiment aantoont dat iets niet zou kunnen toont het voorlopig alleen nog maar aan dat met de gebruikte opstelling en testen iets niet aan te tonen was.
        Het blijft een discutabel punt, dat begrijp ik, en het heeft mensen die het geloven en mensen die het simpelweg niet geloven.

  4. Ik zou zeggen, hou een elementair deeltje een spiegel voor, en kijk hoe het reageert! 🙂

    Toen ik bovenstaande zin, in google plaatste, kwam deze Link tevoorschijn…

    http://herbert.vanerkelens.nl/2011/01/de-val-van-spiegelsymmetrie/

  5. Dick Mesland zegt

    Interessante discussie.
    Mijn boek “Het biologische misverstand” (2007,Uitgeverij IJzer, Utrecht) gaat uitsluitend over dit onderwerp. In geen enkele discussie die ik heb gevoerd met deskundigen is de logische basis gedachte in dit boek onderuit gehaald (o.a. ook niet in het kritische nawoord van Dick Swaab).
    De bewust waargenomen werkelijkheid, in alle waargenomen fysische verscheidenheid, berust op de menselijke zintuiglijke waarneming. Zowel het waarnemende lichaam, als de ‘wereld’ die de prikkels verschaft zijn ongekend, en kunnen ook nooit gekend worden. Met geen enkel instrument. Wat er is, is een construct in het bewustzijn.

    De filosoof Quine: Hij stelt onversaagd dat fysieke objecten ‘veronderstellingen’zijn van onze beste theorie van het moment, die we heel goed kunnen gaan ontkennen als er herzieningen van de theorie nodig zijn in het licht van recalcitrante ervaring. Quine zegt: ‘Ik geloof in fysieke objecten en niet in de goden van Homerus en ik meen dat het een wetenschappelijke vergissing is om anders te doen. Maar vanuit een epistologisch perspectief verschillen fysieke objecten en goden alleen gradueel, ze vallen niet in verschillende categorieën. Beide soorten entiteiten zijn culturele veronderstellingen in onze opvattingen.
    Vele denkers voor hem komen tot min of meer dezelfde opvatting, maar worden door moderne onderzoekers ten onrechte niet werkelijk meer begrepen.

  6. “…Zou bewustzijn een staat van materie kunnen zijn?…”

    \Wat is ‘het’ alternatief dan? Alles wat we zien en waarnemen is immers gerelateerd aan materie/energie.
    Tenzij je gelooft in iets bovennatuurlijks, zoals een god of zo, is alles op te vatten als een ‘materiele staat’.

    Groet, Paul

    • Waarom moet een alternatief altijd met iets bovennatuurlijks of goddelijks gelinkt worden? Hetgeen wat we nog niet weten kan net zo goed natuurlijk zijn. Onweer was ook iets goddelijks, nu weten we dat het gewoon een elektrische ontlading is.
      Misschien zouden de vertelling iets minder goddelijk bekeken moeten worden en iets meer wetenschappelijk. Tuurlijk zitten er stukken in voor het verhaal, maar er zijn ook stukken die je wellicht net zo goed wetenschappelijk kan bekijken. Volgens sommige moet je ook meer tussen de regels door lezen, dat is ook mijn mening. De uitspraak ‘en toen was er licht’ kan je heel goed wetenschappelijk bekijken en linken aan het begin van het universum, net zoals in de bijbel het wordt gelinkt aan de creatie van de hemel en aarde, het gaat over een begin.
      Zo sluit ik het ook niet uit dat misschien bewustzijn aan de wieg der creatie heeft gestaan (vandaar ook mijn gedachten dat materie, ik spreek eigenlijk liever over energie, misschien een toestand van bewustzijn is). Er is inderdaad geen enkel bewijs voor, net zo goed als dat er geen wetenschappelijk bewijs is voor het ontstaan van het universum. Ik hou simpel mijn opties en mogelijkheden open. Ik wil niet alleen wetenschappelijk of esoterisch/religieus zijn, ik zie het beide als een kennis die wellicht dichter bij elkaar liggen dan vele nu denken, want het is voor vele eerder ‘of’ in plaat van ‘en’.

      Maar wat is jouw genoemde energie dan? (ik laat materie achterwegen gezien dat ook energie is). Hoe fysiek is alles eigenlijk, want we weten wetenschappelijk gezien dat alles eigenlijk energie is. Bestaat de fysiek of materiele staat wel?

      In mijn optiek kan het universum, en eventueel alles wat nog meer mag zijn, niet meer voortbrengen dan het al bezit. Het universum heeft bewustzijn voortgebracht, dan zou het universum bewustzijn al in zich moeten hebben gehad.
      Sterren en planeten zouden niet onstaan kunnen hebben mocht het universum deze ingredienten al niet in zich hebben gehad. Bewustzijn zou niet onstaan kunnen hebben al het universum dit al niet in zich zou hebben gehad. Misschien is bewustzijn gewoon een ingredient van het universum, of eventueel iets van wat er nog meer mag zijn.

      • Wat jij beschrijft is… Hmmm… eigenlijk min of meer een ‘stady-state’ heelal. Alles was er al ‘vanaf het begin’, en alles zal er ‘aan het eind’ ook nog zijn.

        Hmmm… Ja dat zou je een alternatief kunnen noemen.
        In jouw gedachten-realiteit, kan zich volgens mij niks ontwikkelen. Het menselijk bewustzijn … is wellicht ten koste gegaan van de goddelijke entiteit. Die is nu bij minder bewustzijn. Kwade tongen beweren zelfs dat die dood is, en dat pas zeker goed in jouw verhaal…

        Voor mij is dat echter geenszins een alternatief: er nooit een ‘hogere macht’ geweest. En zaken kunnen zich wel degelijk ontwikkelen: evolutie in de kosmos, evolutie in levende organismen (o.a.?) op aarde, evolutie in het mens-zijn: o.a. bewustzijn. En dat bewustzijn zit vast aan fysieke hersenen. (Geen immateriële ziel die na de dood naar een andere immateriële ‘ruimte’ verhuisd.)

        Men vermoedt dat we nog niet alles hebben ontdekt: slechts 4% van het al bestaat uit normale materie, de ‘onbekende’ 96% bestaat uit donkere materie/energie.
        Ik denk dat ons bewustzijn zich ‘verbergt’ in die normale 4%. En zodra we weten hoe een en ander werkt, maken we machines met bewustzijn ! … en repareren we beschadigde mensen met een verminder bewustzijn.

        [ Bewustzijn was er niet van meet af aan, net als de kleur rood, de geur van pas gebakken brood of smaken die verschillen of zelfs de natheid van water. ]

        Niks is statisch in ons heelal.

        Groet, Paul

        • NB ik bedoel het kwaad. 🙂

          Paul

          • correctie : NIET kwaad

            PB

          • Haha..ik dacht al een woordje te missen, maar verder geen enkel probleem hoor Paul! 🙂

            Ik begrijp dat tekst soms lastiger te begrijpen is hoe het bedoelt kan worden, terwijl in spraak bepaalde klemtonen en nuances kunnen worden uitgedrukt.

            Ik zal het nooit persoonlijk nemen en mensen mogen best eens tegen het zere been aan schoppen hoor, ik probeer elke mening gewoon te waarderen. Zeker als mensen netjes discussieren en beredeneren zal ik het altijd waarderen, ik ben niet zo moeilijk wat dat betreft. En mocht iemand me uitschelden zal ik alleen een lachje hebben 🙂

            Dus zeg gewoon gewoon wat je denkt! 🙂

        • Nee Paul, je zit nu helemaal naast wat ik bedoel!

          Ik bedoel helemaal geen steady-state heelal, evolutie is gewoon mogelijk en ik bedoel nog nergens iets goddelijks of dat een goddelijke bewustzijn ten koste is gegaan voor het menselijk bewustzijn. Grappig dat je dit op de één of andere manier uit mijn tekst haal, maar je zit er helemaal naast.

          STOP! 🙂

          Ik zei dus dat het universum niet meer voort kan brengen dan het al in zich heeft. Ik zal uitleggen wat ik daarme bedoel.
          Toen het universum is ontstaan zijn er bepaalde eigenschappen en natuurwetten gezet. Denk aan eigenschappen als de contante van planck, gravitatieconstante, fijnstructuur constante, elementaire lading, enz, en de natuurwetten zoals die bijvoorbeeld in de quantummechanica, relativiteitstheorie, thermodynamica, enz. Sinds het onstaan van het universum zijn al deze constantes en wetten in werking getreden tot het universum zoals vandaag de dag. Alles in het universum is een uitwerking van deze eigenschappen en natuurwetten.
          De door jouw genoemde evolutie van de kosmos is niets anders dan het afspelen van de natuurwetten. Ook de evolutie van organismes is ook niets anders dan het volgen van natuurwetten.
          Alles wat het universum voortbrengt had het al in zich, het moest zich alleen nog ontvouwen tot wat het vandaag de dag is. Toen newtons appel uit de boom viel volgde het niets anders dan de natuurwetten en dat zal het elke keer weer doen zonder daar van af te wijken. Het klinkt misschien saai, maar het universum is niets anders dan een grote moleculaire machine die simpelweg wat natuurwetten volgt. Het feit dat we alles proberen te formuleren ondersteunt het feit dat er altijd natuurwetten worden gevolgd. Al zouden we alle natuurwetten geformuleerd hebben en het hele universum kunnen scannen en invoeren in een supercomputer kunnen we het universum doorrekenen en dan weten we precies hoe het universum eindigt. Klinkt saai he 🙂

          • Of dat saai is of niet, is niet zo belangrijk.

            Om terug te komen op het onderwerp :

            Maar als alles van te voren al bekend en uitgerekend kan worden [ , mits we alle wetmatigheden kennen, ] dan is niemand meer verantwoordelijk voor zijn eigen handelen !
            Bewustzijn is ‘gewoon’ een onderdeel van de Heelal-Quantum-Klok.

            – voetballers hoeven dan niet meer zoveel te verdienen,
            – criminelen hoeven geen straf,
            – defensie en scholing kan worden afgeschaft
            Want alles is immers vooruit bepaald….

            Dat is inderdaad heel saai.

            Hier recht tegenover mij staat een bekend boek van James Gleick. Zorg dat je ook een kopie krijgt, dan kun je daar in beginnen voor wat extra kennis. 🙂

            Groet, Paul

          • Paul,

            Astronomen willen graag weten hoe het begin van het universum is ontstaan omdat dat inzicht geeft over hoe het universum zal eindigen. Dit is zelfs ook op deze site meerdere keren voorbij gekomen, ik verzin het niet zelf ter plekke. Het begin van het universum geeft aan hoe het zal eindigen omdat het universum middels natuurwetten werkt. Zonder de logica van de natuurwetten zou het universum nooit kunnen bestaan. De appel valt altijd naar beneden, hoe vaak deze ook valt, dat zijn de natuurwetten. Bijvoorbeeld de vorming van sterren en planeten gebeurd keer op keer middels dezelfde natuurwetten, daar is niets miraculeus aan. Energie kiest de weg van de minste weerstand zeggen ze ook.
            We maken niet voor niets modellen en simulaties. Dus ja het universum is te berekenen in een computer, dat doen we nu al, dus daar zou je niet zo verbaast over moeten zijn.
            Zie bijvoorbeeld nog eens http://tweakers.net/video/9045/geavanceerde-simulatie-toont-ontstaan-heelal.html hoe men het universum probeert door te rekenen.

            Maar naast dit is er nog een aspect van belang. En dat is bewustzijn. Wat is bewustzijn? Dat wordt ook in dit blog afgevraagd. Daarbij, doe je iets omdat jij, wat ‘jij’ ook mag zijn, dat wil. Of doe je iets omdat je hersenen je dit ingeven? Bestaat vrije wil of ben je slaaf van je hersenen? Denk maar eens goed na over deze laatste vraag, dat is best wel een leuke als je hier goed over nadenkt en je je ook bedenkt hoe de hersenen werken.

            Als je bewustzijn puur in je hersenen zou bestaan dan zal je bewustzijn ook niets anders dan de werking van je hersenen volgen. Je hersenen volgen niets anders dan een bepaalde werking, ik zie het als een logica, want niets gebeurd miraculeus. Hoe ingewikkeld of hoe willekeurig het ook lijkt, aan de basis staat een logische werking. Vergelijk het een beetje met een processor, deze kan alleen bepaalde instructies uitvoeren, maar gecombineerd kan deze ingewikkelder taken uitvoeren, maar dit alles gecombineerd is het nog steeds een logica en niets willekeurigs.
            Hiermee kan je je afvragen of iets als een vrije wil uit een logisch werkend systeem als de hersenen kan komen? Kan vrije wil uit een logisch werkend stel hersenen komen? Mijn inziens dus niet. En als er geen vrije wil is dan is inderdaad het complete universum en het handelen van leven door te rekenen in een computer. Dan kan je je inderdaad afvragen of iemand verantwoordelijk is voor zijn handelen, wat ‘zijn handelen’ dan ook in mag houden gezien het eerder iets automatisch lijkt.
            Ook als bewustzijn alleen in je hersenen zou zitten kan je je afvragen wat het bewustzijn voor nut heeft. Na de dood is het immers weg!

            Vandaar dat ik ook denk dat bewustzijn meer is dan iets in je hersenen. Vandaar dat ik ook denk dat bewustzijn niet gebonden en gelimiteerd is aan de hersenen.
            Ik ben dan ook meer van mening dat bewustzijn in een levend organisme komt. De hersenen kunnen plaats bieden voor (een gedeelte van) het bewustzijn en geven hiermee input aan het bewustzijn en verwerken de output van het bewustzijn. Het bewustzijn heeft ondanks de input van de hersenen wel een vrije wil, maar deze kan wel beïnvloed worden door de hersenen.
            Ik zie het leven meer iets om te ervaren en iets om je eigen persoonlijk dromen na te volgen. Je moet het alles nog doen. 🙂

            Even geheel te zijde om nog een antwoord op je stellingen te geven, want blijkbaar zie je niet hoe alles altijd invloed heeft, ongeacht of het uit te rekenen zou zijn of niet.
            Of de voetballer wel of niet veel verdienen heeft weldegelijk zijn uitwerking, want elke actie heeft zijn reactie. Of alles nu automatisch gebeurd en te berekenen is of uit een vrije wil, het geld heeft invloed op wat de voetballer doet of kan doen en dit bepaalt de uitkomst.
            Hetzelfde met de straf van criminelen, of alles nu automatisch gebeurd en uit te rekenen is of uit vrije wil, deze straf heeft invloed op wat de crimineel doet en daarmee heeft het invloed op de uitkomst.
            Defensie en scholing hoeven niet worden afgeschaft, of alles nu automatisch gebeurd en uit te rekenen is of uit vrije wil, defensie en scholing hebben altijd invloed op de uitkomst.
            Ongeacht of iets uit te rekenen valt of iets uit vrije wil gebeurd, het heeft altijd invloed, elke actie heeft een reactie. Of iets wel of niet gebeurd heeft natuurlijk altijd invloed op de uitkomst.
            Of alles uit te rekenen is of uit vrije wil gebeurd, of jij nu wel of niet je school heb gedaan heeft grote invloed op jou. Snap je? 🙂

            Ik ken James Gleick niet, en als je ook geen naam van een boek geeft blijft het voor mij zeker onduidelijk welke extra kennis ik zou ontberen. 🙂 Wellicht als je je nader toelicht kan ik daar meer over zeggen. Misschien heb ik die kennis wel maar ben ik het er simpelweg niet mee eens 😛

            We ontrafelen steeds trouwens steeds meer over de logische werking van de hersenen. Wist je dat een computer 6-7 seconden eerder kan voorspellen of je bijvoorbeeld links of rechts kiest voordat je het zelf weet. Zie bv:
            http://www.newscientist.com/article/dn13658-brain-scanner-predicts-your-future-moves.html
            http://scienceblogs.com/notrocketscience/2008/04/13/unconscious-brain-activity-shapes-our-decisions/
            Wist je dat een computer je dromen visueel kan ontcijferen?
            http://www.livescience.com/28436-computer-reads-dream-imagery.html
            http://www.nature.com/news/scientists-read-dreams-1.11625

  7. Het lijkt erop, dat alleen warmbloedige een vorm van bewustzijn hebben. Dus er zal toch een hoop energie
    voor nodig zijn!
    En het is daarbinnen best donker… 🙂

    Ik denk dat het gewoon een verzameling van impulsen is, in een bepaald gedeelte van de hersenen (1024 Bit processor bv.) Die in het verleden ervoor heeft gezorgd dat de mens makkelijker overleefde in zijn omgeving (ijstijden, enge beestjes en zo), omdat hij daardoor dingen vooruit kon gaan zien…

  8. Hallo vrienden, interessant deze discussie. De menselijke geest is niets anders dan informatie verwerkt door onze hersenen. ( Geest niet te verwarren met de ziel)
    Gaarne wil ok verwijzen naar > http://theuniversalintelligence.weebly.com < in bijzonder naar I = E = Mc2.

    Met vriendelijke groeten, Arnie

  9. Google Vlatko Vedral.

    Professor Vlatko Vedral, een 39 jarige uit Belgrado is een kwantum natuurkundige aan de universiteiten van Oxford en Singapore, die hartstochtelijk gelooft dat eenheden van informatie – niet deeltjes – de bouwstenen zijn van de mensheid en alles wat ons omringt. Informatie kwam voor alles. Het is verwant aan God.

Laat een antwoord achter aan DirkV Reactie annuleren

*